BOŽIDAR PROROČIĆ, književnik i publicista: Većini Evropljana – pod zaštitom Nato, EU ili oba – Ukrajina je već učinila veliku uslugu: konačno nam je skrenula pažnju na opasnosti svijeta u kome živimo. Posebno se u tome izdvajaju transformacija njemačke politike i spremnost njemačkog kancelara Olafa Šolca i francuskog predsejdnika Emanuela Makrona da izgrade Evropu sa sve tri dimenzije moći – vojnom, ekonomskom i kulturalnom. I to dugujemo ukrajinskoj odlučnosti da se odupre Putinovom ratu za rekolonizaciju. To je, dakle, Ukrajina učinila za Evropu. Šta će Evropa učiniti za Ukrajinu?

Borbe u Ukrajini se nastavljaju sa nesmanjenim intezitetom 40 dana rata, pakla, stradanja, progona od strane Ruske federacije. Putin oligarh i diktator pun rasističke mržne prema svemu što nije rusko. Evropa i svijet često nijemi na patnje Ukrajine i ukrajinskog naroda gledaju, ratnu, mašineruju Ruske federacije koja ne uništava samo vojnu infrastrukturu i brojno spomeničko blago i kulturne znamenitosti svete Kijivske Rusi. Putinovi psi rata kojima je jedini cilj pljačka, progoni, odmazde, ubistva civilni i ratni zločini su samo neka od obilježja ovog rata ali i njegove diktatorske vladavine u samom Kremlju. Slike više nego jezive ubijeni civili, sa povezima na rukama, bačeni u šahtama, kanalima, leševi po ulicama, jeziva slika ruskih zločina na svakom koraku. Krv, znoj, suze na svakom koraku miris baruta i spaljenih tijela civila koji su pokušavali skloniti se od ruskih zločinaca.

POLITIKA ZAPADA I SAD-a IZNEVJERILA UKRAJINU: Zapad može samo sebe da krivi za sve što Putinu danas uspijeva. Dok se zapadno javno mnjenje uljuljkivalo idejom propasti Rusije – neki su je opisivali kao benzinsku pumpu sa nuklearnom bombom – ruski predsjednik je sprovodio svoje mračne i okupatorske planove i ciljeve. Putin već godinama konsoliduje sferu uticaja bivšeg Sovjetskog Saveza, počev od rata u Gruziji 2008. i aneksije Krima 2014. Prije početka okupacije Ukrajine stegao je obruč oko Bjelorusije i centralne Azije. Sada vodi krvavi pohod u stilu Petra Velikog. Tokom prethodnog perioda ojačao je savez Moskve i Pekinga zasnovan na zajedničkom cilju osporavanja američke dominacije. Mada kineske elite nisu oduševljene nerazumnim napadom na Ukrajinu (svoju obavezu nenarušavanja državnog suvereniteta Kina smatra svetinjom) nema sumnje da su u ovoj okupaciji nedvosmiusleno stali na strani Moskve. Perfidna politika Pekinga odbija da Putinov rat zvanično imenuje kao okupaciju i invaziju na suverenu državu. Predsjednik Si Điping bi mogao imati najviše koristi od aktuelne krize: Amerika ne samo da djeluje slabo, već se zaglavila u Evropi i izgubila fokus na Aziju. I pored čvrstih obećana pomoći i podršci Ukrajini, i Evropa i SAD do sada nisu dali adekvatnu podršku, izuzimajući onu političkiu koja gotvo bez direktne vojne i civilne pomoći ne znači ništa. Bez obzira na politiučke igre Zapada ne smijemo da zaboravimo da su Ukrajinici: Ljudi koji su bili na smrt riješeni da stoje na Majdanu, koji su se 2014. digli na oružje da odbrane Ukrajinu od ruskog napada. Neopremljeni i neobučeni, u rat su ušli dobrovoljci iz svih oblasti i sfera života. Drugi su se masovno organizovali u višegodišnjem prikupljanju opreme i potrepština za borce i one koji stradaju pod okupacijom na istoku. Kako se Putin u Ukrajini suočio sa izuzetno jakim ukrajinskim otporom, sa potomcima i nasljednicima legendarne UPA (Ukrajinske pobunjeničke armije 1942-1956) dobio je jedini način koji ovaj hrabri narod poznaje borbu. Gubici života jesu strašni, civilne žrtve, milioni izbjeglica. Pred tim prizorima je nemoguće živejti i disati a da se ne digne glas otpora i glas nade u odbrani i za spas Ukrajine. Goloruki narod sa ukrajinskim zastavama neshvatljivo hrabro izlazi na mirne proteste pred tenkove i dobro naoružane ruske vojnike, pjevajući himnu Ukrajne i tražeći od okupatorske vojske da se vrati kući. Čin dostojan poštovanja.

Većini Evropljana – pod zaštitom Nato, EU ili oba – Ukrajina je već učinila veliku uslugu: konačno nam je skrenula pažnju na opasnosti svijeta u kome živimo. Posebno se u tome izdvajaju transformacija njemačke politike i spremnost njemačkog kancelara Olafa Šolca i francuskog predsejdnika Emanuela Makrona da izgrade Evropu sa sve tri dimenzije moći – vojnom, ekonomskom i kulturalnom. I to dugujemo ukrajinskoj odlučnosti da se odupre Putinovom ratu za rekolonizaciju. To je, dakle, Ukrajina učinila za Evropu. Šta će Evropa učiniti za Ukrajinu?

UTOPIJA PUTINOVE SULUDE ZAMISLI (Ilustracija: Šukrija Meholjić)

STVARANJE VELIKE RUSIJE PLAN MRAČNIH IDEOLOGA: Putin pored teritorijalnih i ekonomskih pretenzija ima za cilj stvaranje Velike Rusije po ugledu na teritorije Petra Velikog. Ruska invazija na Ukrajinu identična je istorijskoj okupaciji Poljske od strane Hitlerove, Njemačke. Cilj je samo jedan da se obnovi Rusko carstvo. Bivši obavještajac koji se nikada nije odrekao politike KGB-a i tajnih službi čiji je i sam bio doušnik i operativac, želi silom da povrati slavu i Rusko carastvo, koje je ostalo partijsko-istorijsko-politički mit ,,Ruskog svijeta.” Iza tih ciljeva želja je za podizanjem lažnog mita i lažnog morala da je Rusija jaka sila, koja zbog svog nuklearnog arsenala može da prijeti svima. „Ruska istina“ je samo "prikladan mit“ koji želi zasnovati Putinovu imperijalističku viziju, a Evropa se tome najbolje može suprotstaviti tako da gradi mostove prema državama u razvoju i državama u ekonomskom usponu, među kojima se nalazi čitav niz onih s dugim popisom opravdanih zamjerki prema zapadnjačkoj kolonizaciji i eksploataciji. „Ruski svijet” je koncept koji lidera u Kremlju predstavlja kao neustrašivog branitelja Rusa i van Rusije. Koncept je tokom carevine dobio svoje konzervativne i nacionalističke konture da bi svoje današnje oblike stekao u postsovjetskoj Rusiji kao platforma objedinjavanja autokratije, ortodoksije i nacionalizma. U izgradnju projekta „Ruskog svijeta” odmah je uključena i Ruska pravoslavna crkva koja se doživljava kao ključna objedinjavajuća snaga koju vlast obilno finansijski pomaže. Crkva treba da obezbijedi duhovno liderstvo ali da i aminuje sve puteve "Vladimira (Putina) Velikog.”

Patrijarh Kiril, koji je Putina nazvao „čudom božijim”, „Ruski svijet” opisuje kao „zajednički civilizacijski prostor koji počiva na tri temelja: istočne ortodoksije, ruske kulture, posebno jezika... i zajedničke vizije budućeg socijalnog razvoja”. „Ruski svijet”, po mišljenju patrijarha, uključuje Ukrajinu, Belorusiju i sve neslovenske narode koji dijele te vrijednosti. „Braniti Evropu“ nije dovoljno, već treba opravdanim mehanizmima zaštiti sve one koji se nalaze pod mračnom "šapom” Ruskog inperijalizma. Jedan od najvećih ideoloških Putinovih nacionalističko-mračnih projekata sastoji se u stvaranju nove nacije Rusije - sa ruskim kulturnim jezgrom koje određuju ruski jezik, ruska literatura i u određenoj mjeri rusko pravoslavlje po principu ,,Ruskog svijeta.” To rusko kulturno jezgro trebalo bi da poput magneta drži na okupu sve što pripada ruskoj imperiji. Ovakav rat će biti trajna i najmračnija mrlja novije istorije Rusije. Rusija treba što prije da se pobuni ona hrabra i disidentska Rusija i da svog "moćnog oligarha” zbaci sa vlasti optuži za ratne zločine i skine ovu mračnu hipoteku sa novije stranice svoje istorije.

Ukrajina će se bez obzira na sve braniti i odbraniti, svoj identitet, veliku i drevnu kulturu, svoju naciju, civilizacijske ali i vjerske tekovine. Ona nikada nije ugnjetavala i asimilovala druge narode kao što su to Rusi radili vjekovima. SLAVA UKRAJINI SVIM NJENIM SINOVIMA I ŠĆERIMA PALIM U ODBRANI SVETE SLOBODE I DOMOVINE.