Nacionalni park Prokletije peti je, i ujedno najmlađi nacionalni park u Crnoj Gori, osnovan 2009. godine. Površina parka iznosi 16.630 ha i nalazi se na teritoriji opština Plav i Gusinje.
Nacionalni park Prokletije je proglašen Zakonom o nacionalnim parkova (SI. list br. 28/14 i 39/16), a njegovo formalno-pravno konstituisanje je započelo Odlukom o organizovanju Javnog preduzeća za nacionalne parkove (SI. list br. 24/11), gdje nacionalni park Prokletije, kao i drugi nacionalni parkovi predstavlja organizacionu jedinicu u okviru JP Nacionalni parkovi Crne Gore.
Samo ime planinskog vijenca ‘Prokletije’ (alb. Bjeshket e nemuna) veoma je zanimljivo jer znači nešto ukleto/prokleto, a vjerovatno simbolizira nedostupnost i strme vrhove koji predstavljaju velik izazov planinarima.

Zbog svoje ljepote, nepristupačnosti, bogatstva biodiverziteta, Nacionalni park Prokletije postaje omiljena destinacija za sve veći broj turista.

U plavskom dijelu Nacionalnog parka Prokletije ističu se sljedeće zone: Zona Bogićevice, Zona Kofiljaće, Staračko-zavojska zona.

Zona Bogićevice je posebno poznata i posebno atraktivna jer taj predio je čak pola godine prekriven snijegom, te se u tom dijelu može skijati od novembra do kraja maja! (kada svi skijaški centri u Crnoj Gori i regionu ostanu bez snijega, na Bogićevici se može skijati).

Bogićevica

Kada je riječ o bogatstvu biodiverziteta, impresionira činjenica da u NP Prokletije živi skoro 2000 različitih biljnih vrsta što je polovina ukupne flore u Crnoj Gori i skoro petina ukupne balkanske flore. Nacionalni park obiluje bogatstvom šuma pri čemu skoro polovina ima prašumski karakter. Takođe, na Prokletijama je zabilježen veliki broj endema koji čine značajan dio endemične flore Balkanskog poluostrva.

Životinjski svijet je takođe izuzetno raznovrstan. Nacionalni park Prokletije se izdvaja kao najznačajniji centar diverziteta herpetofaune. Kada je riječ o ornitofauni, na ovom području je registrovano preko 180 vrsta ptica, što Prokletije opisuje kao planinaski masiv sa najbogatijom ornitofaunom u Crnoj Gori, pa i šire. Pažnju privlači i činjenica da na ovom području zabilježeno i prisustvo ugroženih i zaštićenih vrsta sisara. Najčešći stanovnici prokletijskih šuma su: zec, vuk, mrki medvjed, divlja svinja, divokoza, srna.

Na teritoriji parka, u plavskom dijelu, nalazi se jedan rezervat prirode - odnosno područje sa izuzetnim prirodnim vrijednostima koje zavređuje posebnu florističku i ambijentalno-estetsku pažnju – Hridsko jezero.

Hridsko jezero je vodeni ekosistem sa najbogatijom algoflorom u granicama NP Prokletije. U flori algi ovog jezera registrovano je 245 vrsta. Od njih je 78 vrsta vrsta prvi put u Crnoj Gori zabilježeno na ovom lokalitetu!

Na području Nacionalnog parka postoje značajni resursi samonikle šumske borovnice i drugih šumskih plodova. Prema nekim ranijim ispitivanjima, borovnica u ovom kraju je specifičnog sastava i izuzetnog kvaliteta. Procijenjeni rod je između 500–800 tona godišnje. Područje je bogato i drugim vrstama šumskih plodova (gljive, jagode, ogrozd, malina, kupina, divlje voćke i dr.), kao i brojnim vrstama ljekovitog bilja.

Tradicionalnu arhitekturu ovog prostora karakteriše graditeljstvo katuna, sezonskih stočarskih naselja: Bogićevica, Hrid, Treskavac i brojni drugi. Njihovu strukturu čine kolibe za stanovanje tzv.stanovi, izgrađeni od drveta sa kamenim temeljima, uglavnom blizu žive izvorske vode.

Katun Bajrovića

Prostrano i raznovrsno područje Nacionalnog parka Prokletije, obiluje sa raznovrsnom i ukusnom hranom. Na trpezi su zastupljena tradicionalna planinarska jela (kačamak i gotovac), mlijeko i mliječni proizvodi (sir, jardum), meso (ovčje i goveđe) i dr.

Vrijedne domaćice pripremaju i razne vrste pita: sa sirom, mesom i zeljem.
Prirodni potencijali NP Prokletije, koji se mogu turistički valorizovati, posebno su pogodni za razvoj aktivnog turizma, a to se najviše odnosi na planinarenje, sportski ribolov i biciklizam. Veliki broj planinskih vrhova i markiranih staza i biciklističke staze, dobra su osnova da se u njihovoj neposrednoj blizini razvije seoski, odnosno, katunski turizam. Izgradnja novih smještajnih kapaciteta, ili sanacija već postojećih (obnavljanje starih kamenih kuća i kula), sa ponudom domaće hrane, uz nove turističke proizvode i ponudu, značajno bi dopunile i unaprijedile turističku ponudu Nacionalnog parka Prokletije.

Nacionalni park Prokletije mora ostati zaštićeno područje u kojem se aktivnosti sprovode u skladu sa strogim pravilima koja važe za Nacionalne parkove, jer ke priroda ovog kraja nešto na šta treba da budemo ponosni pred velikim brojem planinara koji obilaze ove krajeve.

Horolačko jezero

Horolačko jezero – jezero na najvećoj nadmorskoj visini u Crnoj Gori
Horolačko jezero (poznato i kao Avdijino) smješteno je na 2.040 mnv pod vrhom Maja Horolac (2.199 mnv), na teritoriji opštine Plav u Nacionalnom parku Prokletije. Ovo jezero je, od svih jezera u Crnoj Gori, na najvećoj nadmorskoj visini. Dužina mu je oko 50, a širina 40m. Najveća dubina je 4m. Njegova okolina je krševita i teško pristupačna.

Tekst je objavljen u časopisu “Komuna” – u 43 broju koji je u cjelosti posvećen Plavu na čak 40 strana, 12 više od uobičajenih

Naslovna - Hridsko jezero, Foto: Turistička organizacija Plav