ARMIN ČUSTO: Sud je proglasio vojne i policijske strukture Republike Srpske odgovornim za izvršenje genocida, koje su u potpunosti bile podređene političkoj vlasti RS. U istoj presudi država Srbija je proglašena odgovornom za povredu člana 1. Konvencije o sprječavanju i kažnjavanju zločina genocida, odnosno Sud je utvrdio da je država Srbija prekršila obavezu kažnjavanja odgovornih osoba za počinjenje genocida, uključujući i nesaradnju s Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju. U dosadašnjem radu, Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju je u nekoliko predmeta proglasio optužene odgovorne za izvršenje genocida.

Ponašanje zvaničnika političkog establišmenta Srbije i manjeg bh.entiteta RS koji se ogleda u konstantnom negiranju genocida govori nam o već dobro poznatom političkom diskursu koji svoje utemeljenje nalazi u Memorandumu Srpske akademije nauka i umjetnosti (SANU). U nedavnoj izjavi za medije premijerka Srbije Ana Brnabić je izjavila da u Srebrenici nije počinjen genocid, dok je nedugo nakon te izjave novi premijer bh. entiteta RS Radovan Višković izjavio da će isti entitet osnovati tzv. Međunarodnu komisiju koja će navodno istražiti dešavanja u Srebrenici. Također, ovdje treba napomenuti da je Vlada RS stavila van snage raniji Izvještaj Komisije za istraživanje događaja u i oko Srebrenice od 10. do 19. jula 1995. godine, sačinjen u junu i oktobru 2004. godine, navodeći pri tome da će ponovno biti formirana međunarodna komisija koja će utvrditi sve činjenice, a u cillju jačanja povjerenja i tolerancije među narodima u BiH, konačnog pomirenja i suživota sadašnjih i budućih generacija.

U skladu sa navedenim, a u cilju potpunog sagledavanja činjeničnog stanja predstavnicima Srbije i RS ponovo se moraju predočiti sudske činjenice koje su utvrđene pred Stalnim sudom u Haagu i Međunarodnim sudom za bivšu Jugoslaviju, ali i pred domaćim sudovima u Bosni i Hercegovini.

Stalni sud u Haagu povodom tužbe Bosne i Hercegovine protiv Savezne republike Jugoslavije (kasnije Srbija i Crna Gora) zbog povrede Konvencije o sprječavanju i kažnjavanju zločina genocida utvrdio: Sud zaključuje da su u Srebrenici radnje počinjene sa specifičnom namjerom da se djelomično uništi grupa Bošnjaka muslimana BiH kao takva... Te radnje predstavljaju radnje genocida koje su počinili pripadnici Vojske RS u i oko Srebrenice, počevši od 13. jula 1995. godine"..... Vojska RS i MUP RS 12. jula odvojili muškarce starosti od 16 do otprilike 60 i 70 godina od njihovih porodica".

Dakle, Sud je proglasio vojne i policijske strukture Republike Srpske odgovornim za izvršenje genocida, koje su u potpunosti bile podređene političkoj vlasti RS.

U istoj presudi država Srbija je proglašena odgovornom za povredu člana 1. Konvencije o sprječavanju i kažnjavanju zločina genocida, odnosno Sud je utvrdio da je država Srbija prekršila obavezu kažnjavanja odgovornih osoba za počinjenje genocida, uključujući i nesaradnju s Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju.



U dosadašnjem radu, Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju je u nekoliko predmeta proglasio optužene odgovorne za izvršenje genocida (U prilogu je nekoliko predmeta).

Predmet Radislav Krstić: Žalbeno vijeće Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, je istog proglasilo odovornim za pomaganje i podržavanje genocida, pomaganje i podržavanje ubistva (kršenja zakona ili običaja ratovanja), istrebljenje, progone (zločini protiv čovječnosti), ubistvo (kršenja zakona ili običaja ratovanja) i time mu izreklo kaznu zatvora od 35 godina zatvora (izvor: http://www.icty.org).

Predmet Zdravko Tolimir: Žalbeno vijeće MKSJ je istog proglasilo odgovornim za krivim za: Genocid udruživanje radi vršenja genocida, istrebljivanje, progone i nehumana djela/prisilno premještanje (zločini protiv čovječnosti), ubistvo (kršenja zakona ili običaja ratovanja) i time mu izreklo kaznu doživotna kazna zatvora (izvor: http://www.icty.org).

Predmet Vujadin Popović i Ljubiša Beara: Žalbeno vijeće MKSJ je proglasilo optužene odgovornim za: genocid, udruživanje radi vršenja genocida, istrebljivanje, progone (zločini protiv čovječnosti, član 5) Ubistvo (kršenja zakona ili običaja ratovanja, član 3), pri čemu im je Sud izrekao kaznu doživotnog zatvora (izvor: http://www.icty.org).

Predmet Drago Nikolić: Žalbeno vijeće MKSJ je istog proglasilo odgovornim za pomaganje i podržavanje genocida, Istrebljivanje, progone (zločini protiv čovječnosti, član 5), Ubistvo (kršenja zakona ili običaja ratovanja, član 3) i izreklo mu kaznu zatvora od 35 godina (izvor: http://www.icty.org).

Predmet Radovan Karadžić: presudom Pretresnog vijeća Radovan Karadžić je proglašen krivim za genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenja zakona i običaja ratovanja koje su počinile srpske snage tokom oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini (BiH), od 1992. do 1995. Izrečena mu je kazna od 40 godina zatvora. Osuđen je za genocid počinjen na području Srebrenice 1995. godine i za progon, istrebljenje, ubistvo, deportaciju, nečovječna djela (prisilno premještanje), terorisanje, protivpravne napade na civile i uzimanje talaca (izvor: http://www.icty.org).

Predmet Ratko Mladić: presudom Pretresnog vijeća R.Mladić je proglašen odgovornim za za genocid, zločine protiv čovječnosti i kršenja zakona ili običaja ratovanja koje su počinile srpske snage tokom oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini (BiH) od 1992. do 1995. godine sa izrečenom kaznom doživotnog zatvora. Ratko Mladić je proglašen odgovornim, za genocid i progon, istrebljivanje, ubistvo i nečovječno djelo prisilnog premještanja sa područja Srebrenice tokom 1995. godine; za progon, istrebljivanje, ubistvo, deportaciju i nečovječno djelo prisilnog premještanja u opštinama širom BiH; za ubistvo, terorisanje i protivpravne napade na civile u Sarajevu; kao i za uzimanje pripadnika Ujedinjenih nacija kao talaca (izvor:http://www.icty.org).

Iz gore navedenih presuda je jasno da jedan entitet ne može osnovati Međunarodnu komisiju za utvrđivanje činjenica u pogledu dešavanja u Srebrenici, kada su dvije najviše pravosudne institucije u svijetu, Stalni sud u Haagu (utvrđivanje odgovornosti država) i Međunarodni sud za bivšu Jugoslaviju (utvrđivanje individulane odgovornosti) utvrdile da je u Srebrenici počinjen genocid!!!
Kao što je već navedeno, Komisija bi imala imala zadatak da doprinese jačanju povjerenja i tolerancije među narodima u BiH, konačnog pomirenja i suživota sadašnjih i budućih generacija.
Ovdje se nameće pitanje, može li se postići pomirenje i izgraditi suživot ukoliko zvaničnici konstantno negiraju genocid i posljedice istog, time i presuzde najvećih svjetskih i domaćih sudskih instanci?
Politička vlast manjeg bh. entiteta, RS, je od svog početka zauzela stav i konstantno ga interpretira u svom političkom djelovanju da u Srebrenici nije počinjen genocid i pokušava na svaki način da relativizira zločine.
Zbog čega?
Odgovor je u činjenici da je ponašanje političkih predstavnika RS u skladu sa upustvima koja dolaze iz Srbije, da se genocid ne smije priznati, a istovremeno negirati genocid kroz perfidnu politiku "umirujućih tonova", legalizirati posljedice genocida kroz institucionalni psihološki genocid, što se ogleda u činjenici da je žrtva na tom području Bosne i Hercegovine neće se dozvoliti uživanje osnovnih ljudskih prava i sloboda, a posebno zabraniti kultura sjećanja na genocid. Navedena Komisija u pravom smislu riječi dalja je platforma za negiranje genocida, koja se može objasniti kroz i sociološku tezu koja je više puta citirana, da se poricanje genocida pretvara u novi genocid. Također, poricanje genocida je i strah od suočavanja sa vlastitom prošlošću. Bijeg od suočavanja sa vlastitom prošlošću ili katarzom potvrda je da postoji još uvijek namjera za genocidnu politiku. Navedena odrednica se može objasniti kroz naučnu tezu dr. Gregory Stentona, prema kojem se genocid razvija u osam faza: klasifikacija, obilježavanje, dehumanizacija, organizacija, polarizacija, identifikacija, širenje i poricanje.
S toga politička vlast manjeg bh. entiteta nama pravo da se poziva na pomirenje, jer svojim postupcima nanose nove boli žrtvi, a najgora bol je negiranje genocida. Ne može se žrtva miriti sa dželatom! Oni koji su ubijali, izvršili genocid, silovanja, urbicid, dok ne dožive kolektivnu katarzu i odbace zločinačku ideologiju ne mogu se pozivati na pomirenje.

Nema pomirenja bez priznanja genocida!