TRIBINA: 200 GODINA OD GENOCIDA U SJENICI Još jedan projekat Islamskog kulturnog centra Sandžaka ulazi u dnevnik događaja koji će ostati zabilježen i upamćen da se javno progovorilo o zločinima nad Bošnjacima Sandžaka. Projekat će se realizovati u u subotu 26. ovog mjeseca u Sjenici. Progovoreno je o pokolju u Šahovićima poslije 85 godina, progovoriće se poslije 200 godina o zločinu nad sjeničkim muslimanima. Kako i zašto je pobijeno preko 3000 muških glava, čut će se od učesnika ove tribine. Pozivu organizatora, Islamskoj zajednici u Srbiji, Islamskom kulturnom centru i Medžlisu Sjenica odazvali su se poznati bošnjački inetelektualci: Prof. dr. Smail Čekić, direktor Instituta za istraživanje ratnih zločina u BiH Prof. dr. Mahamed Šestanović, Prof. dr. Rasim Muratović, i dr. U ime oganizatora tribinu će otvoriti Samir ef. Tandir, predsjednik Medžlisa u Prijepolja. Kako Sjenica nema još odgovarajući prostor, pošto je zgrada Kulturnog centra još u adaptaciji a zbog velikog interesovanja ne samo građana Sjenice, ovaj događaj će se održati u restoranu „Berlin“. Kako smo obavješteni od organizatora pored navedenih uglednika prisustvo su najavili poznate ličnosti iz politike, kulture i veći broj historičara i naučnih radnika. /Meša Brničanin/

Su riječi sandžačke djevojke koja je prvo mučena, silovana pa ubijena od strane četnika.

U svojoj dugoj i dramatičnoj povijesti Sandžak je bio izložen konstantnom razaranju, a njegovo stanovništvo mukama i stradanjima.

Naročito je bošnjačko stanovništvo Sandžaka zapamtilo osvajače sa Zapada koji su se svetili osvajačima sa Istoka i obrnuto, u čemu se posebno izdavajaju Srbi i Crnogorci ubijanjem Bošnjaka radi pljačke njihove imovine i prisvajanja njihove zemlje pod lažnom optužbom „odrođavanja“ i zahtjevom da se „vrate u veru pradedovsku“, što je zapravo primitivni izgovor hajdučkih sinova. Oni to čine pojedinačno, ali i zajednički s drugima. Tako su npr. srpska i habzburška vojska spalile 1689. godine Novi Pazar nakon što su ga opustošile, poubijale sve dostupno stanovništvo, bez obzira na pol i starost, da bi se osvetile „Turcima“. Sličnom stradanju bili su izloženi i Sjenica, Prijepolje, Akova kao i druga mjesta Sandžaka i Crne Gore. Štoviše istebljenje poturica koje su izveli Crnogorci 1711. U Crnoj Gori, nadmašilo je sva dotada učinjena. „Istrebljenje“ koje je Njegoš opjevao u „Gorskom vijencu“, zlo u koje se umiješalo i ruski car Petar Veliki. Od toga istrebljenja nije ni manje nečovječna bila prevara Bošnjaka Sjenice, Nove Varoši, Prijepolja i Priboja.

Misli se posebno na masakr 1809. godine u Sjenici kada se Karađorđe nakon otpora koji su mu pružili Sjeničaci, dogovorio s njima da dopuste njegovoj vojsci samo da prenoći u gradu, garantujući da se stanovništvu neće ništa dogoditi. Kada je srpska vojska ušla, sjenički Srbi uručili su dželatima spiskove Bošnjaka koje treba likvidirati, a pošto se po dogovoru morala skloniti sjenička vojska, bio je otvoren put za klanje, pa je zaklano preko 2.500 Bošnjaka Sjenice. Karađorđeva vojska produžila je potom put prema Suhom Dolu i tamo se sastala sa crnogorskom vojskom, a onda su zajednički krenule na Novi Pazar u kojem su izvršile slične zločine nad Bošnjacima. Klanje Bošnjaka izvedeno je u jednoj od novopazarskih džamija iz koje se poput potoka na ulicu probila krv zaklanih.Još gnusniji zločin nad Bošnjacima izvršili su Crnogorci u Kolašinu 1858. Godine kada je izgorjelo u vlastitim domovima preko 600 Kolašinaca Bošnjaka ne računajući one koji su u bijegu ubijeni, što se desilo mnogima iz okoline Kolašina čiji su domovi najprije opljačkani a potom spaljeni. Nešto prefidnije postupalo se s Bošnjacima Nikšića kada se preko 400 bošnjačkih porodica ostalo samo 19 porodica, 1879. U gradu kojeg je Cvijić smatrao najipresivnijim muslimanskim gradom na Balkanu. Mentalitet hajduka Karađorđeva tipa, iskazanom masakrom u Sjenici, ispoljili su Crnogorci na Pešteri 1912. Kršenjem date riječi i ubijanjem nevinih ljudi, te pljačkanjem njihove imovine.

Pošto su ih obmanuti Pešterci nahranili jelima, što je trebalo da znači kraj grabeži koja ih je bila opsjela, na scenu su stupile Crnogorke koje su dovele konje da natovare opljačkanu imovinu. Poseban vid kulturocida demonstrirali su Crnogorci nasilnim pokrštavanjem i masovnim ubijenjam muslimana Plava i Gusinja 1912. i 1913.

Pokolj u Šahovićima 1924.

Tada je nasilno pokršteno 12000 muslimana a ubijeno je 1200, mada podaci govore da je cifra mnogo veća. Crnogorci su 1919. godine u plavsko-gusinjskom kraju ponovili pokolj, kada je ubijeno više od 450 nevinih i uglednijih ljudi u ovog kraja.

S obzirom na zla koja su im počinjena i na činjenicu da je Sandžak stoljećima bio u sastavu Bosne, logično je što su prvaci Sandžaka na Sjeničkoj Konferenciji 1917. donijeli odluku da se Sandžak pripoji Bosni, koliko je i nedopustivo što ih je srpski režim zbog toga kaznio na sudskom procesu u Novom Pazaru 1920. godine. Sandžaklije u svom Memorandumu 1919. ističu da su od stvaranja Kraljevine SHS do tada opljačkana 194 muslimanska sela, da je ubijeno preko 1.300 Bošnjaka u prijepoljskom i pribojskom kraju kada se ovi obraćaju vlastima, a ove im šalju hajdučkog harambašu Kostu Pećanca čiji četnici ubijaju 18. jula 1924. Samo u selu Starčeviću 28 osoba bošnjačke nacionalnosti, dok su četiri mjeseca kasnije Crnogorci napravili divlji pokolj Bošnjaka u Šahovićima, Pavinom Polju i Grančarevu kakav je nepoznat pravnoj državi u miru. Uzimali su majkama i sestrama djecu iz naručija i klali ih pred njihovim očima, derali (gulili) ljude onako kako se guli jagnje. Samo mjesec dana kasnije Crnogorci su izvršili pokolj Bošnjaka u Rožajama.

U februaru 1925., izvršeni su pogromi nad Bošnjacima u Novom Pazaru, u vrijeme izbora, što je bio jedan od razloga masovnom, iseljavanju Bošnjaka u Tursku, čemu je kumovala kratkovida politika te države kada je 1938. Donijela sa srpskim progoniteljima konvenciju o iseljavanju muslimanskog stanovništva iz Makedonije (J. Srbije) u Tursku. Već je istaknut četnički pokolj Bošnjaka u bjelopoljskom kraju u januaru 1943. Kada su četnici zapalili preko 55 sela (a ne 33 sela, kako stoji u Đurišićvu izvještaju) i kada su ubacivali u zapaljene domove žene, djecu i starce, ili ih vezivali oko hrastova odnosno stogova sijena koje su potom palili, čak su stavljali ženama slamu u dimije koju bi potom zapalili itd.

I u vrijeme genocidnog rata na Bosnu i Hercegovinu izbila su zlodjela na površinu i u Sandžaku. Nakon masovnih hapšenja i deportacije bosanskih izbjeglica sa Crnogorskog primorja, u avgustu 1992. Crnogorci su uništili eksplozijom 7 poslovnih objekata u Pljevljima, oteto je iz voza i ubijeno 17 Bošnjaka iz Sjeverina; odvedena su nasilno 22 lica iz Bukovice (Pljevlja) u Čajniče iz koga se vratilo samo pet osoba; 27. Februara 1993. Izvedeno je iz voza Beograd-Bar kod Štrpaca 20 lica bošnjačke nacionalnosti i odvedeno u nepoznatom pravcu. Stoga je ispred srpsko-crnogorske represije i tortura napustilo Sandžak u toku ovog rata u Bosni i Hercegovini oko 70.000 Bošnjaka koje je srpska proglasila teroristima koji su odselili u Tursku da se obučavaju za borbu kojom treba da odvoje Sandžak od SR Jugoslavije i pretvore ga u Republiku, što je doista najjadniji cinizam srpske štampe.