Pri pisanju mojih komentara ili kolumni često me ljudi nazivaju nacionalistom, govore mi da sam previše radikalan i da previše napadam. Izgleda da svi ti koji su moja kritika, ne čitaju ništa drugo do moje tekstove, za koje smatram da su realni i da u njima nema radikalizma, ama baš ni malo. Jest, u mojim komentarima postoji samo istina, koju ja ne mogu zaobići, jer za istinu postojim na ovom svijetu, a i ne znam drugačije. Možda mnogi neznaju šta riječ istina znači pa bih je definisao: Istina je jedno od najstarijih i najdubljih filozofskih pitanja. Istina se obično definiše kao slaganje sa stvarnošću ili činjenicama, ali u filozofiji postoje različite teorije o tome šta zapravo čini nešto istinitim.
Pa evo primjera, bar po mome: Korespondentna teorija istine kaže da je nešto istinito ako odgovara stvarnoj situaciji, odnosno stvarnosti. Pragmatička teorija istine sugeriše da je nešto istinito ako korisno i efikasno funkcioniše u praksi. U svakodnevnom životu, istina se često doživljava kao ono što je verifikovano, što je podržano dokazima ili očigledno kroz iskustvo. Kao primjer uzet ćemo Bosnu, konkretno Srebrenicu, gdje je su Srbi počinili genocid nad Bošnjacima, postala je jedno od najistaknutijih mjesta u borbi za istinu i pravdu. I dok su međunarodni sudovi osudili planetarne zločine počinjene u Srebrenici, postoje djelovi političkog spektra u Bosni i šire, koji se protive tome da se genocid zvanično prizna, ili pokušavaju da minimiziraju ozbiljnost tih zločina
Suprotno istini je laž ili izjava koja je u suprotnosti sa stvarnošću, činjenicama ili istinom. To je nešto što se namjerno izgovara s ciljem da se stvori pogrešan utisak, obmanu druge osobe ili sakrije stvarna istina. U suštini, laž je druga strana stvarnosti koja se često koristi da bi se zaštitila određena osoba, određeni narod ili ideja, situacija ili interes.
Pitanje se samo nameće, zašto laž postoji i zašto ljudi lažu? Razlozi su brojni, a često se svode na ljudsku prirodu, preživljavanje i potrebe koje su duboko ukorenjene u nekom društvu. Pa da počnem sa istinom koja je vidljiva sa mjeseca, a u srcu je nose i ispoljavaju samo pravednici.
Bosna kao istorijska zemlja ima mnogo dužu tradiciju od savremenih političkih okvira. a postojala je mnogo prije Dejtonskog sporazuma i takozvanih savremenih država Balkana. Bosna i Hercegovina je zemlja sa hiljadugodišnjom istorijom, i njena kulturna i politička baština seže daleko u prošlost. Mnogi često spominju Dejtonsku Bosnu, ma da zapravo govorimo o zemlji koja je posljednjih decenija postala unutar okvira kojoj je Dejton obukao luđačku košulju, sa svim njegovim političkim i društvenim izazovima. Ono što je važno razumeti je da, iako Dejton nije stvorio Bosnu i Hercegovinu kao zemlju, on je oblikovao njenu trenutnu političku stvarnost, koja je mnogo više kompleksna nego što bi mogla biti bez tih etničkih i institucionalnih podela.
Bošnjaci kao narod i Bosna i Hercegovina kao država svakako ima mnogo stariju i bogatiju historiju, od ovog modernog političkog okvira. To je veoma važna distinkcija, i zato postoji zabrinutost kada se samo Dejton spominje kao ključni trenutak u njenoj istoriji
Važno je napomenuti da je istorijska Bosna mnogo šira nego politički okvir koji se stvorio na kraju 20. vijeka. Bosna je bila prepoznatljiv entitet na Balkanu kroz mnoge epohe, iako se njen politički okvir kroz istoriju mijenjao, ona je uvijek imala svoj identitet i značaj u regionalnim i evropskim okvirima. S obzirom na sve to, iako politička mapa i podjela u savremenoj Bosni ima mnogo političkih izazova, istorijska Bosna kao kulturni, politički i geografski entitet, svakako zaslužuje prepoznavanje i poštovanje u svom širem kontekstu. Bosna, kao zemlja sa bogatom istorijom, zaslužuje poštovanje, stabilnost i ravnotežu, kao i svaka druga moderna država. Problem leži u tome što je kroz posljednje decenije bila podložna unutrašnjim podjelama i političkim manipulacijama, što je oslabilo njen suverenitet i jedinstvo.
Nažalost, mnogi politički lideri na nacionalnoj osnovi često koriste etničke tenzije da bi osigurali političku moć, a ponekad čak i da bi mobilizovali podršku svojih zajednica. Kroz istoriju, neki politički lideri su nastojali da zadrže podjelu među narodima, jer im to daje više političkog uticaja i moći, a time i mogućnosti za ličnu ili stranačku dobit. U nekim slučajevima, političke stranke koriste nacionalističku retoriku kako bi održali svoje pozicije u vlasti, što često rezultira zatezanjem međunacionalnih odnosa i produbljivanjem dubokih podjela. Iako je međunarodna zajednica, posebno kroz Dejtonski sporazum, delovala kao posrednik u okončanju rata, postoji i mišljenje da neke spoljne sile i države i dalje podržavaju etničke podjele u Bosni. Na primjer, velike sile imaju svoje strategije, koje često žele zadržat tenzije radi geopolitičkim interesima ili uticajem na regiju. U većini sučajeva, susjedne zemlje, kao što su Srbija i Hrvatska, imaju svoje interese koji utiču na političku dinamiku unutar Bosne i Hercegovine. U velikim slučajevima, nacionalističke struje u tim zemljama mogu koristiti Bosnu kao sredstvo za ostvarivanje svojih interesa, ili pružiti političku, finansijsku ili čak vojnu podršku određenim etničkim grupama u Bosni. Na primjer, tokom rata u Bosni, sve strane su imale svoje saveznike, a slični pritisci i dalje postoje na političkom nivou.
Istina je često apstraktna u političkim diskusijama, posebno u post-ratnim društvima poput Bosne i Hercegovine. Tokom rata i u njegovom post-ratnom periodu, manipulisalo se je sa istinom od strane agresora, koji je bio dio sukoba, i uvijek predstavljao svoju istinu, i svoju verziju događaja, često zanemarujući realnost i ljudske tragedije. U tom kontekstu, postoji pitanje „zašto branimo laži i ne pridržavamo se istine?“ Također postavlja se i ovo važno pitanje; šta je zapravo istina, ko je odgovoran za ono što se dešavalo i dešava u zemlji i da li su odgovorni pojedinci i političke stranke kao i ukupna nacionalna skupina jednog naroda ili pak strani faktor. Političari u Bosni često koriste istorijske narative koji favorizuju njihove zajednice, a negiraju žrtve i bol drugih naroda. To stvara duboku podjelu i nepovjerenje među ljudima, jer se istina ne tretira kao zajednička, već kao nešto što je dio etničkog i političkog identiteta.
Da bih se zaista postigao napredak i stabilnost, potrebno je da se pridržavamo istine, ne samo kao istorijske činjenice, već i kao osnovnog principa pravde i poštovanja svih žrtava rata, bez obzira na njihov etnički ili verski identitet. Nažalost, zbog političkih interesa, srpska strana pa ni hrvatska, nisu spremne da se suoče sa sopstvenom odgovornošću za zločine koje su počinili tokom rata nad Bošnjacima, pa uvijek negiraju istinu. Mediji a najmanje političke stranke ne pomažu u ovom procesu jer umjesto da ponude objektivan pogled na prošlost, često koriste selektivnu istinu kako bi jačali svoje političke pozicije.

Zaključak
Branimo li istinu? Verovatno ne, u onoj meri u kojoj je ona nužna za i izgradnju, stabilne države. Koga ustvari branimo? U mnogim slučajevima, branimo političke interese i nacionalističke ciljeve, dok zanemarujemo širu društvenu odgovornost. Zašto se istina ne podržava? Zbog toga što politička i etnička manipulacija, strah i nesigurnost često stavljaju istinu u drugi plan, a laž se koristi kao alat za postizanje trenutnih političkih ciljeva. Da bi Bosna postala stabilna i funkcionalna, istina, i pravda moraju postati osnovne vrijednosti koje ćemo svi braniti, a političari i lideri moraju biti odgovorni za svoje postupke prema svojim narodima i državi.
Na primjer, Srbi mogu osjećati da će priznanje zločina počinjenih tokom rata dovesti do kolektivne krivice ili gubitka teritorijalnih i političkih prava unutar Bosne, što se mora desiti, ma koliko to koštalo većinski narod. Srbi bježe od istine zato što je ona bolna, teška i kompleksna, a suočavanje sa njom nosi sa sobom veliki teret. Međutim, nepriznavanje istine samo produžava podjelu, negira žrtve i smanjuje mogućnost za ikakvu budićnost i opstanak srpskog naroda u RBiH.
"Podvale" i "laži" čime se koristi srpska strana, su politikanske i nacionalističke manipulacije a koriste ih za jačanje identitetskih podjela. Takve taktike mogu imati za cilj stvaranje slika "neprijatelja" unutar jedne države i naroda, što može dodatno eskalirati međusobne sukobe i doprineti nesigurnosti.
Dvije osobe koje se često spominju kao ključni faktori u političkoj blokadi Bosne i Hercegovine i njenoj pata poziciji su:
Milorad Dodik i Dragan Čović zajedno drže BiH u pat poziciji, jer svako od njih traži maksimalnu zaštitu svojih nacionalnih interesa na štetu kompromisa i reformskih procesa koji bi omogućili funkcionisanje države kao cjelovite i stabilne jedinice. Dok Dodik često podržava separatizam, našto mu se često pridružije i Dragan Čović
Dodik također održava bliske odnose s Srpskom pravoslavnom crkvom (SPC), koja ima ključnu ulogu u oblikovanju bosanskog srbovanja, kao i nacionalnog identiteta u Srbiji i na Balkanu, uključujući Republiku srpsku. SPC, kao duhovni i politički oslonac u mnogim nacionalističkim idejama, podržava političare koji se protive centralizaciji Bosne i Hercegovine i koji zagovaraju očuvanje Rs kao odvojene jedinice.
Rs je u svom nastanku duboko povezana sa genocidom i etničkim čišćenjem, a Srebrenica je postala simbol tih strahota. Iako je Rs postala zakonski entitet unutar BiH kroz Dejtonski sporazum, pitanje njene legitimnosti i moralnosti ostaje otvoreno, jer se njena teritorijalna i politička osnovica temelji na ratnim zločinima. Za mnoge Bošnjake, Hrvate i druge žrtve rata, Rs je rezultat genocida i etničkog čišćenja, te se radi toga postavlja pitanje da li je pravo na njen opstanak utemeljen na pravdi i poštovanju ljudskih prava.
Čović, koji je u vrijeme Agresije na Bosnu i Hercegovinu bio direktor mostarskog “Sokola”, kao što je poznato, koristio je bošnjačke logoraše za prinudni rad i teške fizičke poslove Štaviše Čović ima obraza tvrditi da Stari most pripada njemu a ne Safetu (Oručeviću).