U okviru službene posjete Bosni i Hercegovini, sa posebnim akcentom na prisustvo komemoraciji đrtvama genocida održanoj u Srebrenici 11. jula 2024. godine, predstavnici Svjetskog Kongresa Ujgura na čelu sa predsjednikom gosp. Isa Dolkunom posjetila je Vijeće Kongresa bošnjačkih intelektualaca.
Delegaciju je u ime Vijeća primio generalni sekretar Emir Zlatar, a susretu je prisustvovao i gosp. Sejfudin Hodžić, savjetnik predsjedavajućeg/zamjenika Doma naroda Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine.

Delegacija predstavnika ujgurskog naroda prezentirala je veoma teški položaj ujgurskog naroda, te prezentirala aktivnosti i projekte koja ova organizacija provodi u cilju dokumentovanja i upoznavanja međunarodne javnosti o sistemskim zločinima, sa elementima genocida, koje državni organi NR Kine provode u provinciji gdje ujgurski narod već vijekovima čini apsolutnu većinu. Posebno brine svojevrsna medijska blokada i šutnja, kako bi se etničko čišćenje Ujgura sa svojih vjekovnih teritorija odvilo u „tišnini“, daleko od demokratske međunarodne javnosti.

Pored suzbijanja i onemogućavanja promocije vlastitog identiteta ujgurskog naroda, sama provincija i narod izloženi su progonima, prislinim zatvaranjima, deportacijama, odvođenjima čitavih porodica u „nepoznatom pravcu“ s ciljem potpunog uništenja kulture i nasljeđa Ujgura i pretvaranje njihove historijske postojbine u „kinesku etničku administrativnu jedinicu“. Usjed geostrateških dugoročnih ekonomskih interesa koje je zacrtalo rukovodstvo KP Kine, a koja se provodi kroz državni aparat i institucije vlasti, ujgurski narod našao se „na pogrešnom mjestu u pogrešno vrijeme“, te je državni aparat u zadnjih deset godina poduzeo neviđene represivne mjere protiv Ujgura, uklučujući ubijanja, uspostavu logora, progone, prisilne deportacije.

Svjetski Kongres Ujgura održaće međunarodnu Konferenciju u Sarajevu krajem oktobra ove godine, te su zamolili i pozvali VKBI, da se kao najrespekabilnija organizacija iz reda akademske zajednice u BIH aktivno uključi u predlaganje programskih aktivnosti koje uklučuju predstavljanje iskustava Bošnjaka u borbi za svoj opstanak u vlastitoj domovini, predstavljanje uloge UN-a, EU i drugih međunarodnih saveza i organizacija tokom odbrane države BiH i opstanka bošnjačkog naroda, borbe protiv negiranja genocida nad Bošnjacima, kao i drugih oblika diskriminacije kojoj su izloženi od ektremnih nacionalnih politika susjednih država. Na Konferenciji će posebno prezentirati uloga i značaj Svjestkog Kongresa Ujgura te prezentirati dokumenti, činjenice i dokazi najtežih oblika zločina protiv ujgurskog naroda.

Generalni sekretar VKBI ukratko je upoznao delegaciju Ujgura o položaju i statusu Bošnjaka u Bosni i Herecgovini i državama regije, zahvalio delegaciji na dolasku u Memorijalni centar u Potočare i izrazio suosjećanje sa nepravdom i zločinima koji se provode nad Ujgurima. Bez obzira na strateške nacionalne interese NR Kine neprihvatljvo je da se državni interesi provode provođenjem sile i ubijanja drugih i drugačijih, posebno na bazi etničke i vjerske razlike.

Usaglašeno je da se u narednom periodu otvore kanali komunikacije u oblasti naučno-istraživačke saradnje u oblastima zločina protiv čovječnosti i međunarodnog prava, zalaganje za vladavinu prava u okviru međunarodnih odnosa te međusobno upoznavanje sa historijom i kulturnim nasljeđem Bošnjaka i Ujgura.