Pravoslavni dobrovoljci u srpsko-crnogorskim jedinicama za vrijeme genocidne agresije na RBiH
SOKOLJENJE SRPSKE BRAĆE I POHOD NA "SVETO ZLO"
Autor: Bošnjaci.Net
Objavljeno: 10. Apr 2021. 18:04:14
Za Bošnjaci.net pripremio: Amil A. BOŠNJAK
Dan 12.april je 2003.god od strane Otadžbinskog saveza dobrovoljaca Republike Srpske, ured u Rusiji (predsjednik Vladislav Kasin), proglašen kao ‘’Dan sjećanja na ruske dobrovoljce’’’. Povod: 126 godina od kad je ruski vladar Aleksandar Drugi objavio rat Turskoj i pokrenuo rusku vojsku preko Dunava da bratske narode Balkana oslobodi turskog “zuluma”, te 10 godina od ‘’zauzimanja’’ uzvišenja Zaglavak i Stolac kod Višegrada gdje je u akciji poginulo nekollko ruskih dobrovoljaca. U agresiji na BiH u sastavu srpsko-četničkih vojnih jedinica poginulo 50-tak dobrovoljaca Rusije, Bugarske, Rumunije, Grčke i Poljske a imena 44-orice donosimo u ovom tekstu. Ova imena, mjesta pogibija i mjesta sahranjivanja su najbolji dokaz o učešću pravoslavnih boraca u agresiji na BiH. Od strane bosanskih, srpskih, hrvatskih, pa i svjetskih medija bezbroj je tekstova napisano na temu islamskih boraca (mudžahida, mudžahedina) ali je vrlo malo tekstova napisano o pravoslavnim borcima dobrovoljcima na strani srpskog agresora. Iako su prvi bili branitelji a drugi agresori. Bosanski mediji skoro da nisu, ni prije, ni kasnije, spominjali ovu kategoriju agresora, pa je to jedan od razloga nastanka ovog teksta.
Vojno-patriotska vježba ‘’Zaglavak - 92’’ u Moskvi
Trinaestogodišnji ruski dječak Šakun Nikita, je 28.decembra 2002.god, nakon održane vojno-taktičke vježbe ‘’Zaglavak-92’’ ispričao: ''Popeli smo se na još jedno brdašce, jedan po jedan puzeći se povukli ispod bodljikave žice i dospjeli na neprijateljsku teritoriju. Vrlo oprezno smo najzad stigli do uzvišice i okružili je. Protivnik je stalno vikao da se predamo i da smo gotovi. Onda smo, ne čekajući, vičući ''Uraaaaa.......'', zauzeli uzvišicu i zarobili čitavu protivničku jedinicu. Poslije osvajanja neprijateljske zastave, vratili smo se u komandu''. Ovu vježbu na 10-togodišnjicu stvarnog događaja iz Bosne, pripremanu puna 4 mjeseca s ciljem zauzimanja neprijateljske uzvišice, i to po mrazu i snijegu kao i 1992.god u Bosni, izvelo dječačko vojno odjeljenje nedjeljne škole parohije hrama svetog Carevića Dimitrija, s ciljem da crkveno-parohijskom vaspitanju da muževniji i rodoljubiviji karakter. Ovu ''redovnu vojno-patriotsku nastavu'' su organizovali: Otadžbinski savez dobrovoljaca, parohijska uprava i Federacija ruskih borilačkih vještina s dječacima uzrasta od 8 do 17 godina. Inače obuka se sastoji: dva puta sedmično hrvanje, svake subote praktični vojni pedmeti uz strojevu obuku, vatrenu i taktičku obuku. U ostvarivanje ovog ''projekta'' je veliku ulogu dao i starješina hrama, otac-protojerej Šatov Arkadij. Kozački vojno-patriotski klubovi ''Jertoul'' i ''Plastuni'' (naziv kozačke izvidnice), pomažu na planu metodike i planiranja praktičnih vježbi i obezbijeđenju maketa oružja. Organizatori smatraju da ovakva obuka jača i razvija vojno-patriotski pokret u Rusiji. Djeci se ove predvojničke vježbe sviđaju a njihovi roditelji su zahvalni organizatorima. ''Nadamo se da ovakve aktivnosti vode stvaranju jedinsvtvenog sistmema vojno-patriotskog vaspitanja'', smatraju organizatori i roditelji.
''Zauzimanje'' kote Zaglavak kod Višegrada
Toponimi Zaglavak i Stolac kod Višegrada su postali mjesta nadahnuća ruske mladeži jer je na tom području poginulo sedam Rusa (Bogoslovski Konstantin, Ganijevski Vasilij, Kotov Genadij, Nimenko Andrej, Popov Dimitrij, Sapalov Vladimir i Sofonov Vladimir) a grobovi šestorice njih još leže na pravoslavnom groblju u Višegradu. Takođe su dvojica Rusa iz St Peterburga, Kozakov Igor i Bikov Valerij, na tom području bili teško ranjavani. Ruski novinar i urednik lista ''Ruski dobrovoljac”, Aleksandar Kravčenko, ovako opisao ''zauzimanje'' kote Zaglavak kod Višegrada kojem je pod k-dom majora Vinka Pandurevića, k-dira bataljona Perice Markovića i k-dira čete Vlatka Trifkovića, učestvovalo dosta ruskih dobrovoljaca spojenih sa srpskom grupom ''Valjevo'' a predvođenih k-dantom zvanim As (u mjestu Omanica na pravcu Žepa – Međeđa, sa još 30-tak tek pristiglih Kozaka, u konvoju s hranom ubili su 40 Žepljaka i 9 konja o.a.): ''Zajedničke snage Srba i ruskih dobrovoljaca su se krajem decembra 1992.god. približile uzvišici Zaglavak i silovitim napadom je zauzele. To je bio početak grandiozne ofanzive Vojske Republike Srpske na Drinsko-sarajevskom pravcu. Ofanziva je potrajala pola godine i završila se oslobađanjem krupnih oblasti Istočne Bosne. A predhistorija te srpske pobjede je slijedeća. Muslimanski pobunjenici su u drugoj polovini 1992.god., preobrazivši svoje separatističke banditske formacije u manje više organizovanu vojnu snagu (akcija ''Krug'' i ''Desna obala'' izvedene u augustu i septembru 1992.god. kada Armija RBiH oslobodila cijelo područje općine Goražde o.a.)', napali srpske položaje u rejonu rijeke Drine i kod Sarajeva. Zauzeli su grad Trnovo, istisnuvši Srbe iz njihovog dijela Goražda i aktivno djelovali u pograničnim oblastima sa Srbijom, stvarajući prijetnju gradovima Skelane, Višegrad i Rudo. Oporavivši se od privremenih neuspjeha, Srbi su zajedno sa ruskim dobrovoljačkim odredima protuudarima umanjili ambicije pobunjenika i od decembra 1992. god. Srbi i Rusi su zauzeli uzvišicu Zaglavak kod Višegrada. To je bio početak velike ofanzive VRS na Drinsko-sarajevskom pravcu. Zauzimanje kote Zaglavak iznad Višegrada, koja dominira kanjonom, je bila važna stateška tačka koja kasnije pomogla ofanzivu gen. Ratka Mladića vršenu 1993.god., koja trajala pola godine i završila zauzimanjem velike oblasti Istočne Bosne i poništila sve rezultate akcije islamista tokom 1992.god''.
Operacija zauzimanja fabrike oružja “Pobjeda” kod Goražda
Samu operaciju i učešće ruskih dobrovoljaca zauzimanja tvornice oružja u proljeće 1994.god., neki ruski mediji su proglasili jednom od ’’najblistavijih stranica istorije savremenog Ruskog dobrovoljačkog pokreta’’. Opis same operacije je kontradiktoran ovoj tvrdnji pogotovo što je po njemu otpor branitelja Goražda bio slab. Plus što je Goražde herojski odolijevalo neprekidnoj ofanzivi i neshvatljivo odbranilo toliko i tako napadan jedini grad na Drini. Taj opis ide ovako: K-dir Škrabov Aleksandar, (imao BH državljanstvo i BH pasoš o.a.) je bio inicijator odlaska RDO-3 sa ’’mirnog’’ Jevrejskog groblja u Sarajevu na ’’vatreno’’ Goražde protivno čak želji nadređenog mu vojvode Slavka Aleksića. Tako se jednog apriskog jutra, autostopom sa ličnim naoružanjem, ovaj k-dir u pratnji Gavrilin Valerija, Petra B, Molodoj Andreja, Popov Dimitrija uputio prema Goraždu. Prethodno se u jednom selu jugoistočno od Rogatice priključio prethodnici udarnog bataljona iz Ilijaša tj. pukovniku Josipoviću koji imao naredbu zauzeti grad Goražde i njenu tvornicu oružja smještenu u planinskoj udolini. Kad se u toku same operacije shvatilo da se neće uspjeti zauzeti grad, k-da ove jedinice je odlučila Goraždu pričiniti što veću štetu a naročito fabrici oružja ’’Pobjeda’’. Odred pukovnika Josipovića sastavljen od 150 boraca naoružan lakim pješadijskim naoružanjem, mitraljezima i ručnim bacačima krenuo je na fabriku. Zbog guste crnogorične šume branitelji Goražda, nisu mogli vidjeti srpsko-ruske napadače i njihovo razvijanje u lanac po jednoj liniji na uzvišici 700 metara iznad fabrike. Tek na 200 metara Goraždani ih ugledali, te osuli paljbu. Ovaj otpor nije bio jak pa su Srbi i Rusi nastavili proboj prema fabričkoj ogradi. Branitelji fabrike se povukli prema Goraždu a do ručka cijela fabrika je bila u rukama agresora. I to bez gubitaka. Srpsko-ruske jedinice su kasnije utvdile novu liniju prema gradu gdje su očekivali protunapad branitelja. Protivnapad branitelja Goražda je bio slab pa su napadači još nekoliko dana ostali zaklonjeni u fabričkim zgradama. Nakon nekoliko dana Srbi i Rusi su minirali fabriku i povukli se. Dakle ova operacija uništenja tvornice oružja (koja je obnovljena i trenutno radi punom parom), po nekim srpskim i ruskim medijima prestavlja jednu od velikih pobjeda koja će nadahnjivati buduće generacije rodoljubive pravoslavne braće.
Poznatiji pravoslavci u posjeti srpkoj braći i pohodu na ''sveto zlo''
1. Samaras Antonis, grčki ministar vanjskih poslova je 04.09.1991. god. boravio u Beogradu na večeri kod Miloševića. Nakon večere, Milošević je grčkog ministra pokušao napuhati da izazove konflikt u Makedoniji s krajnjim ciljem rušenja Makedonije i pripajanja Srbiji, te stvaranjem granice među Srbijom i Grčkom, na što ministar nije bio nimalo iznenađen jer takvom varijantom i takvim idejama se njegovo ministarstvo već bavilo.
2. Limonov Veniaminovič Eduard (1943 – Dzeržinsk), ruski književnik s francuskim pasošem, autor svjetski poznatog romana ‘’To sam ja, Edička’’ (objavljen u Parizu 1980.god.), je decembra 1991.god. prilikom posjete Vukovaru bio impresioniran Arkanom i Vojislavom Šešeljem koji njemu u čast organizovali ‘’autentičnu’’ srpsku kafansku atmosferu, a oktobra 1992.god. Miloševićem gdje imao prijem, zatim predsjednikom SNO Mirkom Jovićem a posebno na Palama Karadžićem. Karadžić mu pružio priliku da ispuca pun šaržer metaka po Sarajevu iz mitraljeza M-84 instaliranog iznad Sarajeva. Impresioniranog Edičku tom prilikom snimile kamere BBC-a. Naveče 17.oktobra 1992.god. u njegovu čast organizovana terevenka u Vogošći, u kafani ‘’Kod Sonje’’ gdje su mu između ostalog doveli gitaristu, zarobljenog Muslimana, koji im morao svirati četničke i ruske pjesme cijelu noć.
3. Filatov Viktor, ruski general u penziji, specijalni dopisnik lista ‘’Zavtra’’ iz Beograda, koji tokom maja 1992.god. na poziv Šešelja, s kojim se grlio na TV Beograd, posjetio Beograd i Trebinje (kasnije o Šešelju pisao hvalospjeve), kom prilikom obećao da će Rusija slati dobrovoljce za zaštitu ugroženog pravoslavlja. Urednica ruske NTV, Mitkova Tatyana, je posjetivši Trebinje, otkrila da su već tada (maj 1992.god.) Rusi stigli u Istočnu Hercegovinu.
4. Ruski general Ivanovič boravio u Trebinju u petak 06.11.92., gdje za ‘’Srpska TV’’ izjavio: ‘’Kao vojnik došao sam pomoći Srbima, braći po krvi a poslao me Nacionalni front spasa Rusije’’.
5. Rogozin, šef vanjskopolitičkog kometata Dume i vođa Kongresa ruskih opština, je nekoliko puta posjetio tkz. Republiku Srpsku.
6. Žirinovski Vladimir, lider Liberalne demokratske partije Rusije kao jedne od najvećih partija u Rusiji i njegovi prijatelji Željko Ražnjatović Arkan i Dragan Tomić, uz strastveno grljenje i ljubljenje početkom februara 1994. god., su potpisali specijalni dogovor o suradnji u hotelu ‘’Jugoslavija’’.
7. Mousionis dr. Aris, osnivač i predsjednik ''Udruženja grčko-srpskog prijateljstva'' je avgusta 1995.god. boravio kod Bihaća i Petrovca u Bosni kao gost zločinca Mladića gdje se hvalio da je srpskim generalima prenosio NATO-ove vojne tajne dobijene od grčkog premijera Andreasa Papandreoua.
8. Jastrebov Jaroslav, momak koji u Moskvi štrajkovao glađu ispred Jugoslavenske ambasade u znak podrške srpskoj stvari, je od strane Vuka Draškovića, kada je 2001. god. od zvaničnih vlasti bio pozvan u Srbiju da se priključi Asocijaciji slovenskih zemalja Rusije, Ukrajine i Bjelorusije (the Association of Slav Countries formed by Russia, Ukraina and Belorussia), promovisan u nacionalnog heroja.
Isječak iz ratnog dnevnika ruskog dobrovoljca
Isječak iz dnevnika donskog Kozaka dobrovoljca, Šurigin Vladislava, u kom spominje svoje zemljake Babjuk Olega i bivšeg padobranca Rostovcev Igora iz Kostrome: ‘’Borili su se protiv nas ruskim oružjem koje su im isporučivali iz Njemačke. Tu, u Dalmaciji, sreo sam mnogo Rusa. Jedna grupa je bila sa Urala, vrlo dobri momci, dobrovoljci iz Rusije. Rusa su se ustaše bojale, i to veoma bojale, zbog iskustva iz Drugog svjetskog rata. U bojevima je bilo poginulih, ranjenih. Jako mi je žao tih momaka, ali oni su ispunili svoju svetu dužnost. Svi smo znali da se tako nešto može dogoditi svakom od nas. Ali najstrašnije nije bilo poginuti, već biti zarobljen. E, to je bilo najstrašnije. Prošao sam čitavu Dalmaciju, Bihać, Zvornik, Knin. U Kninu se nalazila OUN. U Knin su pristizali dobrovoljci iz Srbije, Rumunije, Bugarske. Iz Rumunije je bilo mnogo pravoslavnih dobrovoljaca, dobrih vojnika’’.
Hronologija učešća pravoslavnih dobrovoljaca u srpskim jedinicama
- Jesen 1991. Prvi ruski dobrovoljci u srpskim oružanim snagama su se pojavili 1991.god. u Hrvatskoj. To su bili ruski preprodavci koji se slučajno zatekli na pobunjeničkom području.
- Tokom 1992. i 1993. godine u tkz. Republici Srpskoj Krajini (RSK) bilo je 30-tak dobrovoljaca sa Urala, Kazahstana i Moskve uljučenih u Arkanove jedinice i jedinice VRSK. Jedan ruski doborovaljac je bio zarobljen od strane hrvatskih jedinica.
- April 1992 – Sept 1992: Prvih 15-tak ruskih dobrovoljaca u BiH u sastavu ’’Belih orlova’’ Dragoslava Bokana.
- Ljeto 1992: Izdvojena su znatna materijalna sredstva za organizovan dolazak većeg broja pravoslavanih dobrovoljaca. Manje jedinice od 10-tak ljudi raspoređene su na najvižnijim sektorima u Istočnoj Bosni i Hercegovini, uz granicu Srbije, s ciljem dizanja ’’moralnog duha’’ Srba. Finasiranje ovih jedinica potpomagala srpka emigracija i specijalne srpske službe koje rukovodile operacijom. Prvi organizator s ruske strane postao je Jaroslav Jastrebov a njegovi pomoćnici su bili: Beljajev Jurij i Zagrebov Aleksandar. Oni su uglavnom preko Kozaka tražili dobrovoljce, organizovali ih i u manjim grupama (2-3 čoveka) slali u Srbiju. U Beogradu ih je dočekivao kurir s nadimkom Brada i prebacivao u RS.
- Septembar 1992.: Formiran u Trebinju Prvi ruski doborovaljački odred (RDO-1) brojnosti 15-tak ljudi koji egzistirao do decembra iste godine čiju osnovu činilo 6 ljudi pridošlih iz Sankt-Peterburga preko organizacije ‘’Rubikon’’ i stranačkog lidera Jurija Beljajeva. (Još neka imena: Bakov Vladimir, prof. Melešev Sergej, Čakalin Dimitrij, Vlasenko Valerij).
- 26.09.1992. ‘’Ubio sam 9 ljudi’’ rekao je novinarima bonskog lista ‘’Generalanzeiger’’ i poljskog ‘’Gazeta Wyborcza’’ poljski plaćenik zvani Tomek, opisujući zločine nad civilima i zarobljenicima. U njegovom svjedočenju redaju se scene ubijanja, silovanja, mučenja, razaranja, paleži, pljačke.... ''Bacati granatu u pun autobus ljudi, za te vojnike, bez ikakve kontrole, bila je obična igra''.
- 01.11.1992. god: Formiran 2. RDO (РДО-2), kroz koji za jednu godinu njegovog postojanja prošlo nekih 50-tak ljudi, većinom veterana Pridnestrovlja. Ovaj odred učestvovao u mnogim borbenih operacijama uključujući opreracije oko Višegrada. Prvi k-dir 2.RDO bio 27-godišnji ‘’ljetni Sibirac’’ zvani ‘’As’’ koji je od strane Jastrebova imenovan još u Moskvi. Kasnije je odredom komandovao major ‘’Avganisatanac’’. Maja 1993. k-dir 2.RDO postao Trofimov Mihail, oficir sa 2 odrena Crvene zvijezde za učešće u Avganistanu. Poginuo je juna 1995.god. u Dareljima kod Prače u borbi sa Armijom BiH. Ovaj odred prestao postojati novembra 1993.god., a njegova zastava se čuva u muzeju Ruske Pravoslavne Crkeve u Beogradu uz zastavu Bele dobrovoljačke armije. U odredu je bilo i Bugara a poginula su ukupno 3 borca.
- 08.11. 1992.: na Ozren kod Doboja stiglo nekoliko stotina Rumuna i priključilo se srpskim jedinicama.
- 23.11.92.: Ruska novinarka Tatjana Mitkova, urednica vijesti ruske NTV i večernjih vijesti ''Segodnya'', (dobila internacionalnu nagradu ''International Press Freedom Award Winners’’ za 1991.god) otkrila kako se 1000 ruskih dobrovoljaca i plaćenika priprema uključiti u rat u BiH. Idući tragom svojih izvora, Mitkova je zaključila da odlazak istih organizira, grupa penzionisanih ruskih generala. Jedan od njih je penzionisani general Viktor Filatov. Mitkova je pri posjeti Trebinju otkrila da su već tada ruski plaćenici stigli u Istočnu Hercegovinu i da ratuju na strani Srba.''
- Novembra 1992.god.: Moskovska ‘’Izvjestija’’ objavila priče ‘’6 ruskih plaćenika’’ koji su nekoliko mjeseci proveli sa bosanskim Srbima ratujući u BiH.
- Decembra 1992: U Skelanima je uz pomoć Beljajev Jurija formiran manji odred nazvan ’’Odred Aleksandrova’’ čiji komandir bio bivši artiljerijski oficir Aleksandrov Aleksandar iz St.Petersburga. Ova grupa je učetvorala u borbama u rejonu Srebrenice a kasnije prebačena u rejon Sarajeva. Poslije pogibije k-dira Aleksandrova (21.05.1993) grupa se rasporedila po drugim jedinicama,
- 03.12.92. Londonski ''Times'' piše da srpske jedinice u BiH imaju oko 90 hiljada vojnika koje podupire 20 hiljada pripadnika neregularnih snaga, te nekoliko hiljada ''vikend ratnika'' koji dolaze iz pravoslanih zemalja na povremene pljačkaške pohode u BiH.
- Zima 1992. – 1993.: U rejonu Milića kod Žepe djelovala su dva manja RDO brojnosti 15-tak ljudi.
- 02.janunara 1993.: U Višegrad stigla jedinica Kozaka porijeklom iz Rostovske oblasti, Povoložja i Moskve, brojnosti 50 ljudi tkz. Prvi kozački polueskadron (Первая казачья сотня) na čelu sa Zagrebov Aleksandrom koji ranije na spskoj strani ratovao u Hrvatskoj. Kazaci su iskorištavani za ’’sokoljenje’’ srpskih ratnika i izvođenje najsloženijih borbenih zadataka u planiranom pohodu prema Goraždu i Srebrenici. Finasiranje dovođenja ovih boraca je znatno povećano u prvoj polovini 1993. god. tako da je brojnost RDO-a povećana na 150 ljudi smještenih u Trebinju, Višegradu i Skelanima. Blizu 120 Kozaka je upotrijebljeno sa jurišnim četama tri brigade VRS (Višegradska, Goraždanska i Rogatička) prilikom upada duž rijeke Drine u centar enkave Goražde. Inače dovođenje Kozaka organizovala dvojica dobrovoljaca iz Kazahstana koji tijesno surađivali sa k-dirima ’’Belih orlova’’. U prvom kozačkom polueskadronu najviše bilo Kozaka s Dona, iz Saratova i Moskve a bio je i određen broj drugih ’’rodoljuba’’. Tokom 2-mjesečnih oparacija na zauzimanju Goražda ovom jedinicom komandovala zaredom 3 vojna atamana. Nakon ranjavanja Zagrebova, drugi je bio Kotov Genadije, kozački pukovnik iz Volgodonska, koji poginuo februara 1993.god. kod Višegrada, (on se smatra jednim od najboljih k-danata Ruskog dobrovoljačkog pokreta uopće) .
- Krajem februara 1993. godine u Višegrad počinju da pristižu novi dobrovoljci, a pretežnu većinu među njima više ne čine Kozaci. Krajem februara i početkom marta jedna grupa zvana ’’Carski vukovi’’ je niz Drinu otišla na tuzlansko ratište, rejon Majevice. Učestvovala je u akciji u rejonu Priboja kod Lopara, k-dir ovog odreda je bio major ’’avganistanac’’ zvani Edika. U selu Prelovina poginuo je 10.marta 1993.god. mladi Moskovljanin Čakalin Dimitrij. Ovaj odred je krajem marta otišao na Ilidžu kod Sarajeva, ali zbog nesuglasica sa Srbima, produžio u Podgrab u sastav garnizona Prača da bi učestvovao u operacijama oko Goržda. K-dir Edik se maja 1993 vratio u Rusiju da bi se kasnije 1999.god. pojavio ponovo na Kosovu. Novi k-dir postao Trofimov Mihail, takođe ’’avganistanac’’ koji 07.06.1993.god. nakon ranjavanja podlegao u bolnici na Palama. Smatra se da su ’’Carski vukovi’’ bili jedan od najboljih odreda ruskih dobrovoljaca koji učestvovali u mnogo borbenih operacija i s gubitkom od 4 borca. U Bileći je urađena posmrtna spomen ploča sa 10 imena ruskih dobrovoljaca.
- Mart 1993: U drugoj dekadi marta 1993. god. od ostataka Drugog RDO, Prvog kozačkog polueskadrona i novoprispjelih dobrovoljaca formiran je 2. objedinjeni RDO (ORDO-2) u čijem sastavu je bilo oko 35 ljudi. Odredom su komandovali razni komandiri, većinom Kozaci. Odred je postojao do maja 1993. godine i učestvovao u operacijama (12.april 1993.) u rejonu planine Zaglavak kod Višegrada gdje su 3 ruska dobrovoljca poginula a 3 ranjena. (Jedna ulica u Višegradu dobila naziv Kozačka)
- Ljeto 1993.: Osim 2.RDO, koji bio u rasulu, do kraja ljeta nije ostao niti jedan organizovan odred ruskih dobrovoljaca. Većina su tada prilazili sastavu srpskih odreda. Jedino je postojala tkz. “Ozrenska brigada” (kod Doboja) koja brojala desetak ljudi.
- Oktobra 1993. : Na Jevrejskom groblje u Sarajevu osnovan 3.RDO a njegov k-dir bio bivši pripadnik UNPROFOR-a Škrabov Aleksandar koji kasnije poginuo u selu Gomolje kod Sarajeva. Ova jedinica učestvovala u velikom broju operacija, proboj prema Olovu decembra 1993. g., zauzimanju fabrike oružja “Pobeda” u Goraždu itd. Kroz ovu jedinicu prošlo 80-tak ruskih dobrovoljaca. Poslije pogibije k-dira Šrabova juna 1994.god. 3 RDO je prestao postojati.
- Druga polovina 1993.: U Višegrad se vratilo nekoliko Kozaka koji kasnije činili manji RDO brojnosti oko 5 ljudi
- Ljeta 1994.: Od 3. RDO otcijepila se manja grupa dobrovoljaca koji su u Dobrinji osnovali manji odred koji postojao do novembra 1995. god., a kroz njega je prošlo 15-tak ljudi.
- Mart 1995.: Na zahtjev zločinca Mladića u Vlasenici osnovana Grčka dobovoljačka garda koja bila podređena četničkoj komandi. Grb na uniformi bio bijeli dvoglavi orao na crnoj podlozi.
- Tokom maja 1995,: Grupa od 150 ruskih i grčkih ''kontraktniki’’ iz Užica u Srbiji stigla u Avtovac kod Gacka na poziv k-de VRS s ciljem osnivanja internacionalne brigade. Bili su obučeni u jednodjelnu crnu rusku uniformu sa crnim beretkama. Djelovali većinom u istočnoj BiH uključujući Bijeljinu. Većina su bili veterani rata u Avganistanu te oficiri ranga kapetana ili višeg koji dezertirali iz ruskog ministarstva odbrane kad je Boris Jeljcin došao na vlast. Dobijali su 200 DM mjesečno. Petorica ovih je ranjena u akcijama oko Žepe i liječeni su u užičkoj bolnici Rusi su surađivali sa Arkanovim ‘’Tigrovima’’ i Šešeljevim ‘’Belim orlovima’’ kod Kalinovika. Obezbjeđivali su i konvoje sa naftom koje Bokan i Arkan švercovali iz Grčke. (Neka imena: Itbajev Ilja, k-dir ruske jedinice u srpskoj Višegradskoj brigade koji u Rusiji ostavio ženu i dvoje djece, Purov Dimitrij, već pomenuti Zagrebov Aleksandar Saša, Migutu Jevgenij, Kremčenko Aleksandar kao najmlađi ruski dobrovoljac (20 godina) koji se ošišao do glave ostavivši na potiljku kosu u obliku četiri slova C).
- 13. jula 1995.: Grčki list ‘’Ethnos’’ u doba masakra u Srebrenici, izvještavao da se grčka i srpska zastava ‘’vihore jedna uz drugu kao živi dokaz ljubavi i solidarnosti dva naroda i zahvalnosti koju srpski vojnici osjećaju zbog pomoći grčkih dobrovoljaca koji se bore na njihovoj strani".
- Jesen 1995.: U jednoj od posljednjih ofanziva srpskog agresora u srednjoj Bosni, velike srpke snage su raspoređene na Nikšićku visoravan kod Sarajeva. Jednu od najvažnijh uloga imala jurišna izviđačka jedinica ’’Beli Vukovi’’ pod k-dom Knežević Srđana (smještena u Olimpijskom centru Jahorina) u čijem sastavu su bili skoro svi ruski dobrovoljci 3. RDO i odreda Dobrinja. Zbog 80-tak Rusa, 10-tak Bugara, nešto Grka i Rumuna, jedinica “Beli Vukovi”, koja učestvovala u poznatim operacijama oko Sarajeva (tokom 1994. i 1995.god.) je postala najpoznatija jedinica s kraja rata u kojoj su se okupili ruski dobrovoljci.
- Jesen 1995.: Desetak dobrovoljaca se odvojila od odreda “Beli Vukovi” i prebacila u Vlasenicu gde ušla u odred “Vukovi sa Drine” gdje ostala do kraja rata. U Vlasenici je već postojao odred grčkih dobrovoljaca nazvan “Grčka garda”. Nekoliko Grka je bilo i u odredu “Beli Vukovi” i kod srpskih četnika u Sarajevu na Jevrejskom groblju.
- Juli 1995.god. Četvorici Grka, pripadnika Grčke dobrovoljačke garde smještene u Vlasenici, koji su se borili sa bosanskih Srbima pod gen. Mladićem u vrijeme Srebreničkog pokolja, dodijeljeno je Karadžićevo odlikovanje ‘’orden belog orla’’. Jedan grčki ‘’učesnik’’ je samo nekoliko dana poslije užasnog masakra intevjuiran na grčkoj TV mreži: ”Nakon što je artiljerija prestala bombardovati, uletjeli smo i počistili mjesto''. Stotinjak Grka, učesnika u masakru, čija zastava u Srebrenica pobodena tik uz četničku, su u grčkim medijimaje slavaljeni kao pobjednici.
- 1999.god.: Nakon zračnih napada NATO-a na SRJ i objave ratnog stanja (24.mart 1999.god.) veliki talas od 200 ruskih i ukrajinskih dobrovoljaca, organizovanih kroz prihvatni centar u Vinči kod Beograda (upravnik penzionisani pukovnik Milan V. Petković), pohrlio na Kosovo. Ovi pravoslavni dobrovoljci su raspoređeni mahom u 37., 125. i 549. brigadu, na prvu liniju fronta prema Alaniji. Poznato je da su poginula najmanje trojica.
- Avgust 2001.god.: Manja grupa ruskih dobrovoljaca (oko 7 ljudi) pojavila se u Makedoniji te učestvovala u borbama protiv albanskih separatista.
- Januar 2004.: List ''Srpski krst'' u br. 260 objavio članak ‘’Hag traži dobrovoljce’’ Vladislava Kasina. Članaki govori o ulozi i značaju dobrovoljačkog pokreta pravoslavne braća slovenskih zemalja. ‘’Ruski momci su išli sledeći zov svoga srca koje je negodovalo zbog čudovišne nepravde: pola sveta se okomilo na malu Republiku Srpsku u Bosni i na Srpsku Krajinu. Odlazili su radi časti da ratuju i, ako treba – poginu za svoju pravoslavnu braću, za pravednu stvar, za interese Rusije. I ratovali su, i ginuli časno. Ruski dobrovoljci nisu osramotili Svetu Rusiju: mnogi su zaspali večnim snom u Bosni i Krajini. O nekim dobrovoljcima Srbi su čak I pesme spevali. Ruski odredi, potčinjeni srpskoj komandi, korišćeni su na najtežim mestima: za proboj odbrane, izviđanje, diverzije. Samo prisustvo ruskih dobrovoljaca u borbi protiv muslimana sokolilo je Srbe, koji su u njima videli veliku Rusiju i činjenicu da sami ne ratuju protiv celog sveta. Ruski dobrovoljci su iskupili greh vlade Rusije koja izdala svoj srpski narod potvrdivši da nije prekinuta duhovna i krvna veza između Rusa i njihove pravoslavne braće Srba te da u Rusiji još uvek ima ljudi spremnih za dobrovoljno žrtvovanje za pravednu stvar''.
Spiskovi poginulih i ubijenih govore sve
Bilo kome željnom istine i odgovora na pitanje ko je u R BiH bio žrtva a ko agresor, ne bi trebao velik trud da to dokuči. Dovoljno bi bilo samo uzeti jedinstven obrazac s nekoliko podataka o svim poginulim i svim ubijenim na svim stranama: ime i prezime, mjesto rođenja, mjesto stanovanja, mjesto pogibije ili ubistva te taj objedinjeni spisak javno objaviti. Ovi podaci bi sami za sebe rekli sve. Javno objavljivanje bi svakom razumnom bio vrlo jasan dokaz i odgovor: ko je žrtva, ko napadač. Možda bi tada i rodoljubiva pravoslavna braća slavenskih zemalja mogla uvidjeti svoju ulogu u krvavom piru na Balkanu. Ruski dobrovoljci, i ostala pravoslavna braća napadači, su svoje kosti ostavili daleko od mjesta rođenja i življenja. A ubijali su ljude u mjestima njihova rođenja. A zbog
čega? Ovaj spisak, koji donosimo, potvđuje da su oni bili na stani napadača, da nisu branili ni Srbiju ni Srbe, ni pravoslavlje, već da se našli na pogrešnoj strani u napadu na jedan nedužan narod na njegovoj pradjedovini i jednu malu evropsku državu, na strani izvršenja ratnih zločina svih mogućih vrsta.
Nepotpun spisak poginule ’’rodoljubive pravoslavne braće’’ na teritoriji R BiH
Spisak ‘’rodoljubive pravoslavne braće’’ koji na teritoriji Republike Bosne i Hercegovine pali za ‘’slobodu Srbije’’ je nepotpun ali svakako ilulstrativan. Vidi se gdje su rođeni i gdje su poginuli. Donosimo spisak od 44 imena poginula u R BiH i 3 imena poginula na Kosovu. U selu Donji Milići kod Sarejeva je sahranjeno 17 ruskih dobrovoljaca koji izginuli u Bosni na strani agresora, velik je broj takođe na pravoslavnom groblju u Višegradu.
1. Aleksandrov Aleksandar (1961 – Sankt Peterburg), bivši artiljerijski oficir, veteran Pridnjestrovlja i Abhazije. U BiH boravio od kraja 1992.god., bio k-dir Ruskog udarnog odreda tkz. ‘’Odred Aleksandrova’’ koji djelovao kod Skelana u Podrinju i Hreši kod Sarajeva. Poginuo 21.05.1993. na Borijama kod Sarajeva prilikom izviđanja. Sahranjen na groblju Hreša.
2. Anisimov Valerij (1956 – Sankt Peterburg), poginuo 1995.god. Posmrtni ostaci otpremljeni u Rusiju
3. Astapenkov Sergeja Anatolij (1968 – Perm, Rusija), služio u ruskoj mornarici, oženjen, ima sina. U BiH od zime 1993.god., ratovao u sastavu Udarnog odreda u Sarajevu, u Vlasenici, u sastavu ‘’Odred Aleksandrova’’ na Hreši, u 3.RDO na Jevrejskom groblju. Poginuo 24.01.1994. kod Zlatišta u Sarajevu. Sahranjen na vojnom groblju u selu Donji Milići.
4. Batalin Sergej (14.09.1961 – Moskva), ljekar, oženjen. U BiH od januara 1993.god. kao vojni ljekar u sastavu Prvog kozaračkog odreda. Učestvovao u borbenim dejstvima. U napadu na selo Tvrtkovići izgubio stopalo od eksplozije mine. Umro u jesen 1993.god. u Višegradu gdje je i sahranjen na groblju Crnuća.
5. Bikov Valerij (1962 – Peterburg), bio aktivan oficir s činom kapetana. U BiH od kraja oktobra 1992.god. Ratovao u sastavu Drugog RDO kod Višegrada, sastavu drugih srpskih jedinica, Trećem RDO na Jevrejskom groblju. Završio tenkovsku školu u Banja Luci. Poginuo augusta 1995.god na Dobrinji. Sahranjen na vojničkom groblju u selu Donji Milići.
6. Bočkarev Jurija Aleksandar (1971 – Rusija), poginuo 10.02.1994. na Jevrejskom groblju u Novom Sarajevu.
7. Bogoslovski Mihaila Konstantin, (04.02.1973 – Pamir, Tadžikistan, živio u Moskvi), ruski ataman, u BiH od marta 1993.god. Kao mitraljezac ratovao u sastavu Drugog objedinjenog Ruskog dobrovoljačkog odreda. Poginuo 12.04.1993. na Zaglavku (Memerišlje) kod Višegrada na desnoj obali Drine. Sahranjen na vojno-crkvenom groblju u Višegradu.
8. Bondarec Dimitrija Oleg, (04.04.1969. – Kijev, Ukrajina). Ratovao u sastavu srpkog odreda ‘’Beli vukovi’’, bataljon na Dobrinji. Poginuo 20.11.1995.god. u Ozrenskoj ulici u Istočnom Sarajevu. Sahranjen u selu Donji Milići.
9. Bočkarjev Jurija Aleksandar (06.04.1971.god. – Voronjež). U BiH od kraja 1993.god., ratovao u sastavu Trećeg RDO na Jevrejskom groblju. Poginuo 10.04.1994.god. kod Sarajeva, sahranjen u selu Donji Milići.
10. Čakalin Evgenija Dimitrij, (03.01.1971 - Moskva), bio planinar i ranije ratovao u Pridnjestovlju. U BiH od decembra 1992 kao pripadnik Prvog RDO (Višegrad, Priboj na Majevici). Poginuo 10.03.1993. na Majevici kod Tuzle (selo Prelovina), sahranjen na crkvenom groblju u Priboju kod Lopara.
11. Desjatov Nikolaja Viktor (12.01.1955 – živio u Ekaterinburg, Rusija), pitomac dječijeg doma. Aktivisti Kozačke organizacije. Ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od marta 1993.god. u sastavu Drugog ORDO Goražde i Trećeg RDO Jevrejsko groblje Sarajevo. Poginuo 06.01.1994. na Jevrejsko groblju, Sarajevo. Sahranjen u selu Donji Milići.
12. Dima Andrijan (rođ.1970 – Rumunija), ratovao u Hrvatskoj od 1993.god., bio kod kapetana Dragana, zatim 1994.god. u BiH u sastavu Izviđačkog odreda ‘’Beli romanijski korpus’’ i ‘’Sarajevski vukovi’’. Poginuo na Treskavici 03.05.1993.god., sahranjen na groblju Pale.
13. Ganijevski Viktorovič Vasilij, (16.01.1960 – Krimsk, Krasnodarska oblast, živio u Saratovu), aktivisti Saratovske kozačke organizacije. U BiH od januara 1993.god. Ratovao u sastavu Kozačkog odreda Višegrad. Poginuo 12.01.1993, na pravcu od Drine uz Nezuke prema Jasenku u selu Orahovci kod Višegrada gdje je i sahranjen na vojničko-crkvenom groblju.
14. Gavrilin Dmitrija Valerij (1963 – Grodno, Bjelorusija, živio u Peterbugru). Završio ekonski fakultet. Ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od novembra 1992.god. Ratovao u sastavu Drugog RDO (Višegrad), Drugog ORDO (Sarajevo) i kraće vrijeme u Goraždanskoj brigade te Trećem RDO na Jevrejskom groblju i sastavu ‘’Pantera’’ u Bijeljini. Jedan on najpoznatijih ruskih dobrovoljaca. Poginuo 05.04.1995.god. na Grbavici, a sahranjen na vojničkom groblju u selu Donji Milići. Jedan od ruskih dobrovoljaca sa najdužim stažom provedenim u BiH.
15. Gešatov Viktor. Nema dovoljno podataka.
16. Ivanov Jevgenija Sergej (živio u Sankt Peterburgu), u BiH od septembra 1995. Poginuo u Sarajevu, sahranjen u selu Donji Milići.
17. Jangonjevič Valerija Viktor (1960), poginuo 1995.god. na teritoriji BiH.
18. Kotov Petra Genadij, (1960 – Volgodonsk, Rostovska oblast), kozački pukovnik iz Volgodonska, ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od decembra 1992.god. Ratovao u sastavu Višegradskog kozačkog odreda. Bio načelnik štaba, a zatim k-dir tog odreda. Poginuo 09.02.1993. u Rezanj-ćuprijici kod Višegrada na pravcu od Drine uz Nezuke prema Jasenku. On se smatra jednim od najboljih k-danata Ruskog dobrovoljačkog pokreta uopće. Bio sahranjen na crkvenom groblju u Višegradu ali su njegovi posmrtni ostaci 1994.god. prenešeni u grad Volgodonsk gdje živi njegova udovica sa djecom.
19. Kucarov Jordan (1968 – Stara Zagora, Bugarska). Ratovao u sastavu izviđačkog odreda ‘’Beli vukovi’’ Romanijskog korpusa VRS. Poginuo na Treskavici 04.07.1995.god. Posmrtni ostaci prenijeti i sahranjeni u Bugarskoj.
20. Lučinski Leonid (1970 – Adler, Krasnodarska oblast, Rusija). Poginuo 1995.god. a posmrtni ostavi prenijeti i sahranjeni u Rusiji
21. Mališev Anatolija Petar (25.06.1967 – Moskva), ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od decebra 1992.god.. Bio u sastavu Trećeg RDO (Jevrejsko groblje, Priboj) te Drugog RDO (Višegrad, Pale), odreda ‘’Beli vukovi’’ (Jahorina). Poginuo 03.10.1994. u rejonu Poloma na Mojševačkom brdu. Sahranjen u selu Donji Milići. Nišićkoj visoravni, sahranjen u Sarajevu.
22. Mališev Serafima Roman (20.02.1970 – Vjatka, Kirov), bio poslušnik Valaamskog manastira. U BiH od sredine 1994.god. U BiH od sredine 1994.god. Ratovao u sastavu Trećeg RDO - Jevrejsko groblje i odreda ‘’Beli vukovi’’. Poginuo 15.10.1994. kod Mojševačkom brdu kod Sarajeva. Sahranjen na groblju Donji Milići
23. Meleško Vladimira Sergej, (29.06.1965 – Mineralni Vodi, Stavropoljska oblast, Rusija), profesor njemačkog i fancuskog jezika, ranije bio specijalac u policijskim snagama u gradu Rigi, Letonija. U BiH od početka jeseni 1992.god. Ratovao u sastavu Prvog RDO (Bileća, Trebinje). poginuo u oklopnom vozilu 30.09.1992. kod Gacka, sahranjen na pravoslavnom groblju u Bileći. Njegovom ocu Vladimiru posthumno uručen odren zasluga za narod od strane Miladina Samardžića, o njemu i poginulom Momiru Miloševiću napisana pjesma uz gusle, inače bio oženjen, dijete Alenka. Njegovo ime urezano na srpskom spomen obilježju u Bileći.
24. Mirončuk Sergej (1970 – Odesa, Ukrajina), u BiH od decembra 1993.god.. Bio u sastavu bataljona ‘’Beli vukovi’’ na Dobrinji i Palama. Poginuo 18.06.1995. kod Trnova na Treskavici. Sahranjen u selu Donji Milići.
25. Neomenko Vladimira Boris (1963), u BiH od ljeta 1993.god. Bio u sastavu Trećeg RDO. Poginuo 03.10.1994.god. na Jevrejskom groblju. Sahranjen na vojničkom groblju u selu Donji Milići
26. Nepoznati bugarski dobrovoljac, poginuo 09.10.1995.god. u rejonu Vozuće na Ozrenu kod Doboja. Posmrtni ostaci prenijeti u Bugarsku i ponovo sahranjeni. .
27. Nimenko Nikolaja Andrej, (10.09.1972 – Moskva, Rusija), ranije ratovao u Pridnjestrovlju u sastavu TSO. U BiH od novembra 1992.god. u sastavu Drugog ruskog dobrovoljačkog odreda kao mitraljezac. Poginuo 03.12.1993. u selu Holujci na Orlovoj gori kod Višegrada u operaciji zauzimanja rejona Počivala. Sahranjen na vojničkom groblju u Višegradu
28. Pilipičik Pavla Jurij, (03.03.1967 – Kišinjov, Moldavija, živio u Odesi). Bio pripadnik interventne čete Ilijaške brigade VRS. Poginuo 16.06.1995. na Mojševačkom brdu kod Sarajeva. Sahranjen na groblju Sokolac.
29. Petraš Sergeja Jurij (1967 – Bjelorusija), bio aktivni oficir. U BiH od 1995.god. a ratovao usastavu odreda ‘’Beli vukovi’’. Poginuo 11.10.1995.god. u rejonu planine Hum kod Trnova. Sahranjen u selu Donji Milići.
30. Pigarjov Vladlen, ranije bio prapadnik ruskih vazdušno-desantnih trupa a služio u Angoli. U BiH od 1995.god na Palama. Ratovao u odredu ‘’Beli vukovi’’.
31. Popov Dimitrij (1957 – Sankt Peteburg, Rusija), na teritoriji BiH od februara 1993.god. u sastavu Drugog objedinjenog dobrovoljačkog odreda Goraždanske brigade VRS. Poginuo 12.04.1993. u napadu na Goražde u rejonu Zaglavka i Stoca kod Višegrada. Sahranjen na ckvenom groblju u Višegradu.
32. Samojlov Viktror (1963 – Novosibirsk). Poginuo 1995.god. a posmrtni ostavi prenešeni i sahranjeni u Rusiji.
33. Saponjenko Andrej (1956 – Rostov na Donu). Poginuo 1995. god., a posmrtni ostaci prenešeni i sahranjeni u Rusiji.
34. Sapalov Vladimir, poginuo na Meremišlju kod Višegrada.
35. Slaven Stanislava Oleg (10.04.1970 – Donjeck), u BiH od ljeta 1995.god. Bio pripadnik Ruskog udarnog odreda Prvog kasindolskog bataljona Prve sarajevske brigade VRS, odredu ‘’Beli vukovi’’ Romanijskog korpusa. Poginuo 24.07.1995. na Stubliću kod Milića prolikom napada na Žepu. Sahranjen na groblju sela Donji Milići.
36. Sičov Jurij (1967 – živio u gradu Kuran, Čeljabinska oblast), poginuo 1995.god u BiH, a posmrtni ostaci otpremljeni u Rusiju.
37. Siljvestrova Kotova Pavla Jelana (1963), ljekar bolnice Kasindol u Sarajevu. Poginula 1994.god. a sahranjena na vojničkom groblju sela Donji Milići.
38. Sofonov Vasilija Vladimir (30.05.1957 – Semipalatinsk, Kazahstan), bio aktivni pomorski oficir u činu kapetana korvete. U BiH od februara 1993.god. u sastavu Goraždanske brigade. Poginuo 12.04.1993. u rejonu Zaglavka kod Višegrada. Sahranjen u Višegradu.
39. Šašinov Vladimir
40. Škrabov Vladimira Aleksandar zvani Saša (04.04.1954 – Litvanija, živio u gradu Kerč na Krimu, Ukrajina), k-dir Trećeg RDO kao udarni vod Trećeg bataljona Prve sarajevske brigade (Jevrejsko groblje, Grbavica), ranije bio zastavnik u ruskoj mornarici. Učesnik je ratnih dejstava u Angoli i Gruziji. U BiH od ljeta 1993.god. U vojski RS imao čin majora. Poginuo 04.06.1994. kod Gomolja na Nikšićkoj visoravni blizu Sarajeva. On je nakon isteka svog mandata u UNPROFOR-u postao k-dant ruskih dobrovoljaca u redovima tkz. VRS. Predvodio je takoše akciju na koti ‘’Mačak’’, učestvovao u akcijama kod Goražda i mnogim drugima. Sahranjen u selu Donji Milići.
41. Tamilin Valerija Aleksej (09.07.1961 – Žitomjer, Ukrajina), bio major policije grada Krasnojarska. U BiH od jeseni 1994.god. a ratovao u sastavu srpskih jedinica kod Trnova i Pala i odreda ‘’Beli vukovi’’. Poginuo 14.12.1994. kod Trnova u Presjenici na planini Bjelašnici, sahranjen u Donjim Milićima kod Sarajeva.
42. Teptin Georgija Aleksandar (12.09.1969 – živio u gradu Perm), u BiH od početka 1993.god. Ratovao u Srpskom udarnom odredu u Vlasenici, Ruskom odredu ‘’Aleksandrova’’ (Skelani, Hreša), Drugom RDO (Prača), Podgrabskom bataljonu Prve romanijske brigade (Pale). Nestao 07.06.1993. u rejonu Čelopek (selo Djateli) kod Sarajeva
43. Trofimov Viktora Mihail, (16.02.1963 – Divnogorsk, Krasnojarka oblast), k-dir Drugog RDO, ranije bio kapetan prve klase sa završenim fakultetom Novosibirske političke škole. Služio u Afganistanu gdje bio ranjavan i odlikovan sa dva ordena Crvene zastave. Kasnije živio u Odesi gdje radio kao instruktor borbe prsa u prsa i kaskader u fimskom studiju. U BiH ratovao kao k-dir Drugog RDO (Prača, Pale). Nakon ranjavanja u Dareljima kod Prače podlegao 07.06.1995. u bolnici ‘’Koran’’ na Palama. Bio sahranjen na groblju sela Prače na Palama ali mu posmrtni ostaci kasnije prenijeti i sahranjeni u Kalinovki, Vinicka oblast u Ukrajini, gdje žive njegovi roditelji.
44. Želinski Mečislav, rođen i živio u Poljskoj. Ratovao u sastavu izviđačkog odreda ‘’Vukovi s Drine’’ u Zvorniku u sastavu Drinskog korpusa VRS. Poginuo 1995.god. kod Sanskog mosta. Sahranjen u Zvorniku.
Spisak nekoliko Rusa poginulih na Kosovu tokom 1999.god.
1. Bulah Viktor, poginuo 1999.god. na granici sa Albanijom. Njegova pogibija je opisana u knjizi ‘’Kosmetska legenda’’ autora A. Drecuna.
2. Starcev Sergej (živio u gradu Čerkasi, Ukrajina), bio policajac u Dnjepropetrovsku. Ratovao na Kosovo proljeća 1999.god. u Ruskom udarnom odredu tenkovskog bataljona 37.mtb Raška, Vojske Jugoslavije. Nestao u borbi sa Albancima u rejonu Drenice na Kosovu.
3. Šuglja Fjodor, došao na Kosovo iz Rusije. Poginuo 31.05.1999.god. na položaju Mračaj blizu karaule Košara na albanskoj granici. Posmrtni ostaci prenijeti i ponovo sahranjeni u Rusiji. Njegova pogibija je opisana u knizi ‘’Drugi Kosovski boj’’ autora A. Drecuna.
Dakle, u ’’Otadžbinskim ratovima Srba’’ od 1990. do 2001. godine učestvovao je veliki broj, najmanje 614 dobrovoljaca (pretpostavlja se da ih bilo puno više) iz Rusije, Bugarske, Grčke, Rumunije i drugih zemalja od kojih je njih 50-tak ’’zaspalo večnim snom u Bosni i Krajini’’.
Organizacija ’’Slovensko društvo’’, savremeni dobrovoljački pokret rodoljubive pravoslavne braće
Iako je razjedinjenost pravoslavnih država velika u dijelu naroda postoji težnja ka jedinstvu među njima. Zato u ovim državama ima mnogo pravoslavno-rodoljubivih društava i organizacija koje promovišu jedinstvo i teže posebnoj misiji u oblasti vanjskopolitičke djelatnosti. S ovim ciljem se još početkom 1990-tih okupilo nekoliko drušvenih skupina a jedna od prvih je Zajednica ruskih kulturnjaka koja ''prokrčila'' put ''savremenoj rodoljubivoj zajednici'' u vanjsku politiku. Kasnije su tako nastupile ''sistematsko-patriotske snage'' među kojima najaktivnije bile stranke Žirinovskog, Baburina i Kongres ruskih opština. Jedan od vođa Kongresa ruskih opština (Rogozin) je nakon posjete tkz. Republici Srpskoj tokom 1993.god. kao šef vanjskopolitičkog komiteta Dume, formirao komisiju sa pravoslavnim predznakom s ciljem jačanja utjecaja crkvenih struktura u vanjskoj politici. U zadnjih 10-tak godina ta neformalna “pravoslavna diplomatija” je uzdigla porast autoriteta Ruskog pravoslavlja u drugim pravoslavnim zemljama. Možda je ovo usporilo “obnavljačke tendencije” Srpske pravoslavne crkve i smanjilo utjecaj Zapada na Srpsko pravoslavlje. Dobrovoljci ”Savremenog dobrovoljačkog pokreta”kao učesnici rata u Srbiji su 1997.god. formirali organizaciju koja 1999.god. zajedno sa predstavnicima raznih slovenskih pravoslavnih naroda potpisala ”Uspenku gramatu”, pismeni dogovor za općeslovensku dobrovoljačku strukturu. Nakon “tragedije bratske Srbije” (bombardovanje NATO-a 1999.god.) se u ruskoj rodoljubivoj zajednici pojavile organizacije ”Sveta Rusija” i list ”Srpski krst” sa zadacima pružanja podrške Srbiji i objedinjavanju svih ruskih rodoljuba. Zajedno sa Srbima dijaspore, grupa ruskih studenata je 2001.god. pokrenula list Nacionalni preporod Rusije” s posebnim odjeljkom ”Rusko-srpska služba Novosti”. Nakon zbližavanja ovih studenata sa srpskim rodoljubivim pokretom ”Obraz” kao organizacijom zasnovanom na čisto pravoslavnim i svetosavskim osnovama i u Rusiji oformljena ista organizacija pod nazivom ”'Ruski obraz”a prvi broj lista ove organizacije je izašao marta 2003.god. Srbi su se tako našli na “čelu borbe protiv svetog zla” ne boreći se protiv njega samo riječima već i oružjem. Ovakav oblik organizovanja rodoljubivih snaga stiče sve više pristalica u Rusiji i pravoslavnom svijetu. Dva su cilja svih ovih rodoljubivih pravoslanih organizacaja. Objediniti postojeće rodoljube i razvijati bratske odnose među slovenskim pravoslavnim narodima i stvoriti koodrinacioni organ za sinhronizovano djelovanje. Zato se
pojavila ideja stvaranja organizacije ”Slovensko društvo” koju bi činili dobrovoljački pravoslavni pokreti Balkana i sve rodoljubivo-pravoslavne organizacije svijeta. “Slovensko društvo” planira održavati otvorene zborove za razmjenu informacija, prestavljanje referata na temu vanjskopolitička djelatnost Rusije, iniciranje poduhvata od ”velikog značaja za Rusiju, pravoslavni i slovenski svijet” i otvaranju sličnih organizacija u raznim gradovima Rusije, Srbije, Crne Gore, Republike Srpske, Makedonije, Bugarske, Ukrajine i Bjelorusije.
Zaključak
Vojno-patriotska vježba ‘’Zaglavak - 92’’ i osnivanje organizacije ’’Slovensko drušvo’’ u Rusiji, potvrđuju istorijski kontinuitet gajenja bratskih odnosa pravoslavnih naroda i međusobnog pomaganja i nastojanje još čvršćeg međusobnog povezivanja. Učešće ruskih dobrovoljaca u agresiji na Bosnu i Hercegovinu i Hrvatsku, koje se otvoreno slavi i promovira, govori da su ove organizacije slijepe na istinu i pravdu. To što “bratska Srbija” nije bila napadnuta niotkoga, to što su srpska rodoljubiva pravoslavna braća učestvovala u otvorenoj agresiji na jednu međunarodno priznatu državu i genocidu usmjerenom na jedan mali evropski narod, (uz to i slavenski narod), njih nije briga. Brat je u pravu čak i kad kolje nedužne ljude, kad vrši masakre nad ženama i djecom. Ova organizovana vježba u Rusiji slavi napad na Višegrad, na Goražde, poznate bosanske gradove na Drini, a “Slovensko društvo” ni ne pomišlja da analizira ulogu pravoslavnih dobrovoljaca na teritoriji BiH. Zar nije na sceni opet laganje samom sebi i nadogradnja mitologije za buduće generacije!?
Izvori:
- Athens News Agency Bulletin from Ottawa, Canada (11.08.1995.) “Yeltsin's proposal”,
- Barović Đorđe, članak: ’’Došli da ginu sa Srbima’’
- Bernales Ballesteros Enrique, izvještaj specijalnog izaslanika generalnog sekretara UN-a,
- Cerović Stojan, list ‘’Vreme’’, članak (16.dec. 1991): ‘’The Starvation Brothers’’
- Goussetis Dionyssis: “National Identity and Civil Society in Greece”
- Ivanić Gradimir: feljton u listu “Danas”: “To sam ja, Limonov”
- Kasin Vladislav, rukovodilac ureda Otadžbinski savez dobrovoljaza za Rusiju, list “Srpski krst”: članak “Uloga ruskih dobrovoljaca”, objavljen u januaru 2004.god.
- Koknar M. Ali, članak ‘’The Kontraktniki: Russian mercenaries at war in the Balkan’’
- Komlenović Uroš i Brajović Velizar, članak “Leteći cirkus Vladimira Žirinovskog”
- Kravčenko Aleksandar; članci: ’’Brojnost ruskih dobrovoljaca’’ i ’’Zaglavak 1992’’
- Krtolina Mladen, autor knjige ‘’Srpski vitezovi na oltaru; list ‘’Pogledi’’, članak: ’’Slava im’’
- Michas Takis, knjiga: “Nesveta alijansa: Grčka i Miloševićeva Srbija devedesetih” (Unholy Alliance: Greece and Milosevic's Serbia in the Nineties”)
- N.N.: ’’Grčki dobrovoljci u srpksoj vojsci’’
- Pappas Peter, članak: “United Like A Fist!”
- Polikarpov Mihail, memoari: “Русская сотня. Наши в Сербии”
- Štitkovac Ejub, AIM Beograd (21.sept. 1998.god.): ‘’Univerzalni dobrovoljci’’
 Ruski dobrovoljci sa vojvodom Aleksićem |
Trinaestogodišnji ruski dječak Šakun Nikita, je 28.decembra 2002.god, nakon održane vojno-taktičke vježbe ‘’Zaglavak-92’’ ispričao: ''Popeli smo se na još jedno brdašce, jedan po jedan puzeći se povukli ispod bodljikave žice i dospjeli na neprijateljsku teritoriju. Vrlo oprezno smo najzad stigli do uzvišice i okružili je. Protivnik je stalno vikao da se predamo i da smo gotovi. Onda smo, ne čekajući, vičući ''Uraaaaa.......'', zauzeli uzvišicu i zarobili čitavu protivničku jedinicu. Poslije osvajanja neprijateljske zastave, vratili smo se u komandu''. Ovu vježbu na 10-togodišnjicu stvarnog događaja iz Bosne, pripremanu puna 4 mjeseca s ciljem zauzimanja neprijateljske uzvišice, i to po mrazu i snijegu kao i 1992.god u Bosni, izvelo dječačko vojno odjeljenje nedjeljne škole parohije hrama svetog Carevića Dimitrija, s ciljem da crkveno-parohijskom vaspitanju da muževniji i rodoljubiviji karakter. Ovu ''redovnu vojno-patriotsku nastavu'' su organizovali: Otadžbinski savez dobrovoljaca, parohijska uprava i Federacija ruskih borilačkih vještina s dječacima uzrasta od 8 do 17 godina. Inače obuka se sastoji: dva puta sedmično hrvanje, svake subote praktični vojni pedmeti uz strojevu obuku, vatrenu i taktičku obuku. U ostvarivanje ovog ''projekta'' je veliku ulogu dao i starješina hrama, otac-protojerej Šatov Arkadij. Kozački vojno-patriotski klubovi ''Jertoul'' i ''Plastuni'' (naziv kozačke izvidnice), pomažu na planu metodike i planiranja praktičnih vježbi i obezbijeđenju maketa oružja. Organizatori smatraju da ovakva obuka jača i razvija vojno-patriotski pokret u Rusiji. Djeci se ove predvojničke vježbe sviđaju a njihovi roditelji su zahvalni organizatorima. ''Nadamo se da ovakve aktivnosti vode stvaranju jedinsvtvenog sistmema vojno-patriotskog vaspitanja'', smatraju organizatori i roditelji.
Toponimi Zaglavak i Stolac kod Višegrada su postali mjesta nadahnuća ruske mladeži jer je na tom području poginulo sedam Rusa (Bogoslovski Konstantin, Ganijevski Vasilij, Kotov Genadij, Nimenko Andrej, Popov Dimitrij, Sapalov Vladimir i Sofonov Vladimir) a grobovi šestorice njih još leže na pravoslavnom groblju u Višegradu. Takođe su dvojica Rusa iz St Peterburga, Kozakov Igor i Bikov Valerij, na tom području bili teško ranjavani. Ruski novinar i urednik lista ''Ruski dobrovoljac”, Aleksandar Kravčenko, ovako opisao ''zauzimanje'' kote Zaglavak kod Višegrada kojem je pod k-dom majora Vinka Pandurevića, k-dira bataljona Perice Markovića i k-dira čete Vlatka Trifkovića, učestvovalo dosta ruskih dobrovoljaca spojenih sa srpskom grupom ''Valjevo'' a predvođenih k-dantom zvanim As (u mjestu Omanica na pravcu Žepa – Međeđa, sa još 30-tak tek pristiglih Kozaka, u konvoju s hranom ubili su 40 Žepljaka i 9 konja o.a.): ''Zajedničke snage Srba i ruskih dobrovoljaca su se krajem decembra 1992.god. približile uzvišici Zaglavak i silovitim napadom je zauzele. To je bio početak grandiozne ofanzive Vojske Republike Srpske na Drinsko-sarajevskom pravcu. Ofanziva je potrajala pola godine i završila se oslobađanjem krupnih oblasti Istočne Bosne. A predhistorija te srpske pobjede je slijedeća. Muslimanski pobunjenici su u drugoj polovini 1992.god., preobrazivši svoje separatističke banditske formacije u manje više organizovanu vojnu snagu (akcija ''Krug'' i ''Desna obala'' izvedene u augustu i septembru 1992.god. kada Armija RBiH oslobodila cijelo područje općine Goražde o.a.)', napali srpske položaje u rejonu rijeke Drine i kod Sarajeva. Zauzeli su grad Trnovo, istisnuvši Srbe iz njihovog dijela Goražda i aktivno djelovali u pograničnim oblastima sa Srbijom, stvarajući prijetnju gradovima Skelane, Višegrad i Rudo. Oporavivši se od privremenih neuspjeha, Srbi su zajedno sa ruskim dobrovoljačkim odredima protuudarima umanjili ambicije pobunjenika i od decembra 1992. god. Srbi i Rusi su zauzeli uzvišicu Zaglavak kod Višegrada. To je bio početak velike ofanzive VRS na Drinsko-sarajevskom pravcu. Zauzimanje kote Zaglavak iznad Višegrada, koja dominira kanjonom, je bila važna stateška tačka koja kasnije pomogla ofanzivu gen. Ratka Mladića vršenu 1993.god., koja trajala pola godine i završila zauzimanjem velike oblasti Istočne Bosne i poništila sve rezultate akcije islamista tokom 1992.god''.
 Četnici na Olovu - jun 1993. |
1. Samaras Antonis, grčki ministar vanjskih poslova je 04.09.1991. god. boravio u Beogradu na večeri kod Miloševića. Nakon večere, Milošević je grčkog ministra pokušao napuhati da izazove konflikt u Makedoniji s krajnjim ciljem rušenja Makedonije i pripajanja Srbiji, te stvaranjem granice među Srbijom i Grčkom, na što ministar nije bio nimalo iznenađen jer takvom varijantom i takvim idejama se njegovo ministarstvo već bavilo.
2. Limonov Veniaminovič Eduard (1943 – Dzeržinsk), ruski književnik s francuskim pasošem, autor svjetski poznatog romana ‘’To sam ja, Edička’’ (objavljen u Parizu 1980.god.), je decembra 1991.god. prilikom posjete Vukovaru bio impresioniran Arkanom i Vojislavom Šešeljem koji njemu u čast organizovali ‘’autentičnu’’ srpsku kafansku atmosferu, a oktobra 1992.god. Miloševićem gdje imao prijem, zatim predsjednikom SNO Mirkom Jovićem a posebno na Palama Karadžićem. Karadžić mu pružio priliku da ispuca pun šaržer metaka po Sarajevu iz mitraljeza M-84 instaliranog iznad Sarajeva. Impresioniranog Edičku tom prilikom snimile kamere BBC-a. Naveče 17.oktobra 1992.god. u njegovu čast organizovana terevenka u Vogošći, u kafani ‘’Kod Sonje’’ gdje su mu između ostalog doveli gitaristu, zarobljenog Muslimana, koji im morao svirati četničke i ruske pjesme cijelu noć.
3. Filatov Viktor, ruski general u penziji, specijalni dopisnik lista ‘’Zavtra’’ iz Beograda, koji tokom maja 1992.god. na poziv Šešelja, s kojim se grlio na TV Beograd, posjetio Beograd i Trebinje (kasnije o Šešelju pisao hvalospjeve), kom prilikom obećao da će Rusija slati dobrovoljce za zaštitu ugroženog pravoslavlja. Urednica ruske NTV, Mitkova Tatyana, je posjetivši Trebinje, otkrila da su već tada (maj 1992.god.) Rusi stigli u Istočnu Hercegovinu.
 Filatov Viktor, ruski general u penziji |
5. Rogozin, šef vanjskopolitičkog kometata Dume i vođa Kongresa ruskih opština, je nekoliko puta posjetio tkz. Republiku Srpsku.
6. Žirinovski Vladimir, lider Liberalne demokratske partije Rusije kao jedne od najvećih partija u Rusiji i njegovi prijatelji Željko Ražnjatović Arkan i Dragan Tomić, uz strastveno grljenje i ljubljenje početkom februara 1994. god., su potpisali specijalni dogovor o suradnji u hotelu ‘’Jugoslavija’’.
7. Mousionis dr. Aris, osnivač i predsjednik ''Udruženja grčko-srpskog prijateljstva'' je avgusta 1995.god. boravio kod Bihaća i Petrovca u Bosni kao gost zločinca Mladića gdje se hvalio da je srpskim generalima prenosio NATO-ove vojne tajne dobijene od grčkog premijera Andreasa Papandreoua.
8. Jastrebov Jaroslav, momak koji u Moskvi štrajkovao glađu ispred Jugoslavenske ambasade u znak podrške srpskoj stvari, je od strane Vuka Draškovića, kada je 2001. god. od zvaničnih vlasti bio pozvan u Srbiju da se priključi Asocijaciji slovenskih zemalja Rusije, Ukrajine i Bjelorusije (the Association of Slav Countries formed by Russia, Ukraina and Belorussia), promovisan u nacionalnog heroja.
Isječak iz dnevnika donskog Kozaka dobrovoljca, Šurigin Vladislava, u kom spominje svoje zemljake Babjuk Olega i bivšeg padobranca Rostovcev Igora iz Kostrome: ‘’Borili su se protiv nas ruskim oružjem koje su im isporučivali iz Njemačke. Tu, u Dalmaciji, sreo sam mnogo Rusa. Jedna grupa je bila sa Urala, vrlo dobri momci, dobrovoljci iz Rusije. Rusa su se ustaše bojale, i to veoma bojale, zbog iskustva iz Drugog svjetskog rata. U bojevima je bilo poginulih, ranjenih. Jako mi je žao tih momaka, ali oni su ispunili svoju svetu dužnost. Svi smo znali da se tako nešto može dogoditi svakom od nas. Ali najstrašnije nije bilo poginuti, već biti zarobljen. E, to je bilo najstrašnije. Prošao sam čitavu Dalmaciju, Bihać, Zvornik, Knin. U Kninu se nalazila OUN. U Knin su pristizali dobrovoljci iz Srbije, Rumunije, Bugarske. Iz Rumunije je bilo mnogo pravoslavnih dobrovoljaca, dobrih vojnika’’.
- Jesen 1991. Prvi ruski dobrovoljci u srpskim oružanim snagama su se pojavili 1991.god. u Hrvatskoj. To su bili ruski preprodavci koji se slučajno zatekli na pobunjeničkom području.
- Tokom 1992. i 1993. godine u tkz. Republici Srpskoj Krajini (RSK) bilo je 30-tak dobrovoljaca sa Urala, Kazahstana i Moskve uljučenih u Arkanove jedinice i jedinice VRSK. Jedan ruski doborovaljac je bio zarobljen od strane hrvatskih jedinica.
- April 1992 – Sept 1992: Prvih 15-tak ruskih dobrovoljaca u BiH u sastavu ’’Belih orlova’’ Dragoslava Bokana.
- Ljeto 1992: Izdvojena su znatna materijalna sredstva za organizovan dolazak većeg broja pravoslavanih dobrovoljaca. Manje jedinice od 10-tak ljudi raspoređene su na najvižnijim sektorima u Istočnoj Bosni i Hercegovini, uz granicu Srbije, s ciljem dizanja ’’moralnog duha’’ Srba. Finasiranje ovih jedinica potpomagala srpka emigracija i specijalne srpske službe koje rukovodile operacijom. Prvi organizator s ruske strane postao je Jaroslav Jastrebov a njegovi pomoćnici su bili: Beljajev Jurij i Zagrebov Aleksandar. Oni su uglavnom preko Kozaka tražili dobrovoljce, organizovali ih i u manjim grupama (2-3 čoveka) slali u Srbiju. U Beogradu ih je dočekivao kurir s nadimkom Brada i prebacivao u RS.
- Septembar 1992.: Formiran u Trebinju Prvi ruski doborovaljački odred (RDO-1) brojnosti 15-tak ljudi koji egzistirao do decembra iste godine čiju osnovu činilo 6 ljudi pridošlih iz Sankt-Peterburga preko organizacije ‘’Rubikon’’ i stranačkog lidera Jurija Beljajeva. (Još neka imena: Bakov Vladimir, prof. Melešev Sergej, Čakalin Dimitrij, Vlasenko Valerij).
- 26.09.1992. ‘’Ubio sam 9 ljudi’’ rekao je novinarima bonskog lista ‘’Generalanzeiger’’ i poljskog ‘’Gazeta Wyborcza’’ poljski plaćenik zvani Tomek, opisujući zločine nad civilima i zarobljenicima. U njegovom svjedočenju redaju se scene ubijanja, silovanja, mučenja, razaranja, paleži, pljačke.... ''Bacati granatu u pun autobus ljudi, za te vojnike, bez ikakve kontrole, bila je obična igra''.
- 01.11.1992. god: Formiran 2. RDO (РДО-2), kroz koji za jednu godinu njegovog postojanja prošlo nekih 50-tak ljudi, većinom veterana Pridnestrovlja. Ovaj odred učestvovao u mnogim borbenih operacijama uključujući opreracije oko Višegrada. Prvi k-dir 2.RDO bio 27-godišnji ‘’ljetni Sibirac’’ zvani ‘’As’’ koji je od strane Jastrebova imenovan još u Moskvi. Kasnije je odredom komandovao major ‘’Avganisatanac’’. Maja 1993. k-dir 2.RDO postao Trofimov Mihail, oficir sa 2 odrena Crvene zvijezde za učešće u Avganistanu. Poginuo je juna 1995.god. u Dareljima kod Prače u borbi sa Armijom BiH. Ovaj odred prestao postojati novembra 1993.god., a njegova zastava se čuva u muzeju Ruske Pravoslavne Crkeve u Beogradu uz zastavu Bele dobrovoljačke armije. U odredu je bilo i Bugara a poginula su ukupno 3 borca.
- 08.11. 1992.: na Ozren kod Doboja stiglo nekoliko stotina Rumuna i priključilo se srpskim jedinicama.
- 23.11.92.: Ruska novinarka Tatjana Mitkova, urednica vijesti ruske NTV i večernjih vijesti ''Segodnya'', (dobila internacionalnu nagradu ''International Press Freedom Award Winners’’ za 1991.god) otkrila kako se 1000 ruskih dobrovoljaca i plaćenika priprema uključiti u rat u BiH. Idući tragom svojih izvora, Mitkova je zaključila da odlazak istih organizira, grupa penzionisanih ruskih generala. Jedan od njih je penzionisani general Viktor Filatov. Mitkova je pri posjeti Trebinju otkrila da su već tada ruski plaćenici stigli u Istočnu Hercegovinu i da ratuju na strani Srba.''
- Novembra 1992.god.: Moskovska ‘’Izvjestija’’ objavila priče ‘’6 ruskih plaćenika’’ koji su nekoliko mjeseci proveli sa bosanskim Srbima ratujući u BiH.
- Decembra 1992: U Skelanima je uz pomoć Beljajev Jurija formiran manji odred nazvan ’’Odred Aleksandrova’’ čiji komandir bio bivši artiljerijski oficir Aleksandrov Aleksandar iz St.Petersburga. Ova grupa je učetvorala u borbama u rejonu Srebrenice a kasnije prebačena u rejon Sarajeva. Poslije pogibije k-dira Aleksandrova (21.05.1993) grupa se rasporedila po drugim jedinicama,
- 03.12.92. Londonski ''Times'' piše da srpske jedinice u BiH imaju oko 90 hiljada vojnika koje podupire 20 hiljada pripadnika neregularnih snaga, te nekoliko hiljada ''vikend ratnika'' koji dolaze iz pravoslanih zemalja na povremene pljačkaške pohode u BiH.
- Zima 1992. – 1993.: U rejonu Milića kod Žepe djelovala su dva manja RDO brojnosti 15-tak ljudi.
- 02.janunara 1993.: U Višegrad stigla jedinica Kozaka porijeklom iz Rostovske oblasti, Povoložja i Moskve, brojnosti 50 ljudi tkz. Prvi kozački polueskadron (Первая казачья сотня) na čelu sa Zagrebov Aleksandrom koji ranije na spskoj strani ratovao u Hrvatskoj. Kazaci su iskorištavani za ’’sokoljenje’’ srpskih ratnika i izvođenje najsloženijih borbenih zadataka u planiranom pohodu prema Goraždu i Srebrenici. Finasiranje dovođenja ovih boraca je znatno povećano u prvoj polovini 1993. god. tako da je brojnost RDO-a povećana na 150 ljudi smještenih u Trebinju, Višegradu i Skelanima. Blizu 120 Kozaka je upotrijebljeno sa jurišnim četama tri brigade VRS (Višegradska, Goraždanska i Rogatička) prilikom upada duž rijeke Drine u centar enkave Goražde. Inače dovođenje Kozaka organizovala dvojica dobrovoljaca iz Kazahstana koji tijesno surađivali sa k-dirima ’’Belih orlova’’. U prvom kozačkom polueskadronu najviše bilo Kozaka s Dona, iz Saratova i Moskve a bio je i određen broj drugih ’’rodoljuba’’. Tokom 2-mjesečnih oparacija na zauzimanju Goražda ovom jedinicom komandovala zaredom 3 vojna atamana. Nakon ranjavanja Zagrebova, drugi je bio Kotov Genadije, kozački pukovnik iz Volgodonska, koji poginuo februara 1993.god. kod Višegrada, (on se smatra jednim od najboljih k-danata Ruskog dobrovoljačkog pokreta uopće) .
 Četničko groblje: Dobar četnik, mrtav četnik! |
- Mart 1993: U drugoj dekadi marta 1993. god. od ostataka Drugog RDO, Prvog kozačkog polueskadrona i novoprispjelih dobrovoljaca formiran je 2. objedinjeni RDO (ORDO-2) u čijem sastavu je bilo oko 35 ljudi. Odredom su komandovali razni komandiri, većinom Kozaci. Odred je postojao do maja 1993. godine i učestvovao u operacijama (12.april 1993.) u rejonu planine Zaglavak kod Višegrada gdje su 3 ruska dobrovoljca poginula a 3 ranjena. (Jedna ulica u Višegradu dobila naziv Kozačka)
- Ljeto 1993.: Osim 2.RDO, koji bio u rasulu, do kraja ljeta nije ostao niti jedan organizovan odred ruskih dobrovoljaca. Većina su tada prilazili sastavu srpskih odreda. Jedino je postojala tkz. “Ozrenska brigada” (kod Doboja) koja brojala desetak ljudi.
- Oktobra 1993. : Na Jevrejskom groblje u Sarajevu osnovan 3.RDO a njegov k-dir bio bivši pripadnik UNPROFOR-a Škrabov Aleksandar koji kasnije poginuo u selu Gomolje kod Sarajeva. Ova jedinica učestvovala u velikom broju operacija, proboj prema Olovu decembra 1993. g., zauzimanju fabrike oružja “Pobeda” u Goraždu itd. Kroz ovu jedinicu prošlo 80-tak ruskih dobrovoljaca. Poslije pogibije k-dira Šrabova juna 1994.god. 3 RDO je prestao postojati.
- Druga polovina 1993.: U Višegrad se vratilo nekoliko Kozaka koji kasnije činili manji RDO brojnosti oko 5 ljudi
- Ljeta 1994.: Od 3. RDO otcijepila se manja grupa dobrovoljaca koji su u Dobrinji osnovali manji odred koji postojao do novembra 1995. god., a kroz njega je prošlo 15-tak ljudi.
- Mart 1995.: Na zahtjev zločinca Mladića u Vlasenici osnovana Grčka dobovoljačka garda koja bila podređena četničkoj komandi. Grb na uniformi bio bijeli dvoglavi orao na crnoj podlozi.
- Tokom maja 1995,: Grupa od 150 ruskih i grčkih ''kontraktniki’’ iz Užica u Srbiji stigla u Avtovac kod Gacka na poziv k-de VRS s ciljem osnivanja internacionalne brigade. Bili su obučeni u jednodjelnu crnu rusku uniformu sa crnim beretkama. Djelovali većinom u istočnoj BiH uključujući Bijeljinu. Većina su bili veterani rata u Avganistanu te oficiri ranga kapetana ili višeg koji dezertirali iz ruskog ministarstva odbrane kad je Boris Jeljcin došao na vlast. Dobijali su 200 DM mjesečno. Petorica ovih je ranjena u akcijama oko Žepe i liječeni su u užičkoj bolnici Rusi su surađivali sa Arkanovim ‘’Tigrovima’’ i Šešeljevim ‘’Belim orlovima’’ kod Kalinovika. Obezbjeđivali su i konvoje sa naftom koje Bokan i Arkan švercovali iz Grčke. (Neka imena: Itbajev Ilja, k-dir ruske jedinice u srpskoj Višegradskoj brigade koji u Rusiji ostavio ženu i dvoje djece, Purov Dimitrij, već pomenuti Zagrebov Aleksandar Saša, Migutu Jevgenij, Kremčenko Aleksandar kao najmlađi ruski dobrovoljac (20 godina) koji se ošišao do glave ostavivši na potiljku kosu u obliku četiri slova C).
- 13. jula 1995.: Grčki list ‘’Ethnos’’ u doba masakra u Srebrenici, izvještavao da se grčka i srpska zastava ‘’vihore jedna uz drugu kao živi dokaz ljubavi i solidarnosti dva naroda i zahvalnosti koju srpski vojnici osjećaju zbog pomoći grčkih dobrovoljaca koji se bore na njihovoj strani".
- Jesen 1995.: U jednoj od posljednjih ofanziva srpskog agresora u srednjoj Bosni, velike srpke snage su raspoređene na Nikšićku visoravan kod Sarajeva. Jednu od najvažnijh uloga imala jurišna izviđačka jedinica ’’Beli Vukovi’’ pod k-dom Knežević Srđana (smještena u Olimpijskom centru Jahorina) u čijem sastavu su bili skoro svi ruski dobrovoljci 3. RDO i odreda Dobrinja. Zbog 80-tak Rusa, 10-tak Bugara, nešto Grka i Rumuna, jedinica “Beli Vukovi”, koja učestvovala u poznatim operacijama oko Sarajeva (tokom 1994. i 1995.god.) je postala najpoznatija jedinica s kraja rata u kojoj su se okupili ruski dobrovoljci.
- Jesen 1995.: Desetak dobrovoljaca se odvojila od odreda “Beli Vukovi” i prebacila u Vlasenicu gde ušla u odred “Vukovi sa Drine” gdje ostala do kraja rata. U Vlasenici je već postojao odred grčkih dobrovoljaca nazvan “Grčka garda”. Nekoliko Grka je bilo i u odredu “Beli Vukovi” i kod srpskih četnika u Sarajevu na Jevrejskom groblju.
- Juli 1995.god. Četvorici Grka, pripadnika Grčke dobrovoljačke garde smještene u Vlasenici, koji su se borili sa bosanskih Srbima pod gen. Mladićem u vrijeme Srebreničkog pokolja, dodijeljeno je Karadžićevo odlikovanje ‘’orden belog orla’’. Jedan grčki ‘’učesnik’’ je samo nekoliko dana poslije užasnog masakra intevjuiran na grčkoj TV mreži: ”Nakon što je artiljerija prestala bombardovati, uletjeli smo i počistili mjesto''. Stotinjak Grka, učesnika u masakru, čija zastava u Srebrenica pobodena tik uz četničku, su u grčkim medijimaje slavaljeni kao pobjednici.
 Vojislav Čarkić, Grbavica, vojni svestenik 1995. |
- Avgust 2001.god.: Manja grupa ruskih dobrovoljaca (oko 7 ljudi) pojavila se u Makedoniji te učestvovala u borbama protiv albanskih separatista.
- Januar 2004.: List ''Srpski krst'' u br. 260 objavio članak ‘’Hag traži dobrovoljce’’ Vladislava Kasina. Članaki govori o ulozi i značaju dobrovoljačkog pokreta pravoslavne braća slovenskih zemalja. ‘’Ruski momci su išli sledeći zov svoga srca koje je negodovalo zbog čudovišne nepravde: pola sveta se okomilo na malu Republiku Srpsku u Bosni i na Srpsku Krajinu. Odlazili su radi časti da ratuju i, ako treba – poginu za svoju pravoslavnu braću, za pravednu stvar, za interese Rusije. I ratovali su, i ginuli časno. Ruski dobrovoljci nisu osramotili Svetu Rusiju: mnogi su zaspali večnim snom u Bosni i Krajini. O nekim dobrovoljcima Srbi su čak I pesme spevali. Ruski odredi, potčinjeni srpskoj komandi, korišćeni su na najtežim mestima: za proboj odbrane, izviđanje, diverzije. Samo prisustvo ruskih dobrovoljaca u borbi protiv muslimana sokolilo je Srbe, koji su u njima videli veliku Rusiju i činjenicu da sami ne ratuju protiv celog sveta. Ruski dobrovoljci su iskupili greh vlade Rusije koja izdala svoj srpski narod potvrdivši da nije prekinuta duhovna i krvna veza između Rusa i njihove pravoslavne braće Srba te da u Rusiji još uvek ima ljudi spremnih za dobrovoljno žrtvovanje za pravednu stvar''.
Bilo kome željnom istine i odgovora na pitanje ko je u R BiH bio žrtva a ko agresor, ne bi trebao velik trud da to dokuči. Dovoljno bi bilo samo uzeti jedinstven obrazac s nekoliko podataka o svim poginulim i svim ubijenim na svim stranama: ime i prezime, mjesto rođenja, mjesto stanovanja, mjesto pogibije ili ubistva te taj objedinjeni spisak javno objaviti. Ovi podaci bi sami za sebe rekli sve. Javno objavljivanje bi svakom razumnom bio vrlo jasan dokaz i odgovor: ko je žrtva, ko napadač. Možda bi tada i rodoljubiva pravoslavna braća slavenskih zemalja mogla uvidjeti svoju ulogu u krvavom piru na Balkanu. Ruski dobrovoljci, i ostala pravoslavna braća napadači, su svoje kosti ostavili daleko od mjesta rođenja i življenja. A ubijali su ljude u mjestima njihova rođenja. A zbog
 Grupa Lisice na_Goraždu 1995. |
Spisak ‘’rodoljubive pravoslavne braće’’ koji na teritoriji Republike Bosne i Hercegovine pali za ‘’slobodu Srbije’’ je nepotpun ali svakako ilulstrativan. Vidi se gdje su rođeni i gdje su poginuli. Donosimo spisak od 44 imena poginula u R BiH i 3 imena poginula na Kosovu. U selu Donji Milići kod Sarejeva je sahranjeno 17 ruskih dobrovoljaca koji izginuli u Bosni na strani agresora, velik je broj takođe na pravoslavnom groblju u Višegradu.
1. Aleksandrov Aleksandar (1961 – Sankt Peterburg), bivši artiljerijski oficir, veteran Pridnjestrovlja i Abhazije. U BiH boravio od kraja 1992.god., bio k-dir Ruskog udarnog odreda tkz. ‘’Odred Aleksandrova’’ koji djelovao kod Skelana u Podrinju i Hreši kod Sarajeva. Poginuo 21.05.1993. na Borijama kod Sarajeva prilikom izviđanja. Sahranjen na groblju Hreša.
2. Anisimov Valerij (1956 – Sankt Peterburg), poginuo 1995.god. Posmrtni ostaci otpremljeni u Rusiju
3. Astapenkov Sergeja Anatolij (1968 – Perm, Rusija), služio u ruskoj mornarici, oženjen, ima sina. U BiH od zime 1993.god., ratovao u sastavu Udarnog odreda u Sarajevu, u Vlasenici, u sastavu ‘’Odred Aleksandrova’’ na Hreši, u 3.RDO na Jevrejskom groblju. Poginuo 24.01.1994. kod Zlatišta u Sarajevu. Sahranjen na vojnom groblju u selu Donji Milići.
4. Batalin Sergej (14.09.1961 – Moskva), ljekar, oženjen. U BiH od januara 1993.god. kao vojni ljekar u sastavu Prvog kozaračkog odreda. Učestvovao u borbenim dejstvima. U napadu na selo Tvrtkovići izgubio stopalo od eksplozije mine. Umro u jesen 1993.god. u Višegradu gdje je i sahranjen na groblju Crnuća.
5. Bikov Valerij (1962 – Peterburg), bio aktivan oficir s činom kapetana. U BiH od kraja oktobra 1992.god. Ratovao u sastavu Drugog RDO kod Višegrada, sastavu drugih srpskih jedinica, Trećem RDO na Jevrejskom groblju. Završio tenkovsku školu u Banja Luci. Poginuo augusta 1995.god na Dobrinji. Sahranjen na vojničkom groblju u selu Donji Milići.
6. Bočkarev Jurija Aleksandar (1971 – Rusija), poginuo 10.02.1994. na Jevrejskom groblju u Novom Sarajevu.
7. Bogoslovski Mihaila Konstantin, (04.02.1973 – Pamir, Tadžikistan, živio u Moskvi), ruski ataman, u BiH od marta 1993.god. Kao mitraljezac ratovao u sastavu Drugog objedinjenog Ruskog dobrovoljačkog odreda. Poginuo 12.04.1993. na Zaglavku (Memerišlje) kod Višegrada na desnoj obali Drine. Sahranjen na vojno-crkvenom groblju u Višegradu.
8. Bondarec Dimitrija Oleg, (04.04.1969. – Kijev, Ukrajina). Ratovao u sastavu srpkog odreda ‘’Beli vukovi’’, bataljon na Dobrinji. Poginuo 20.11.1995.god. u Ozrenskoj ulici u Istočnom Sarajevu. Sahranjen u selu Donji Milići.
9. Bočkarjev Jurija Aleksandar (06.04.1971.god. – Voronjež). U BiH od kraja 1993.god., ratovao u sastavu Trećeg RDO na Jevrejskom groblju. Poginuo 10.04.1994.god. kod Sarajeva, sahranjen u selu Donji Milići.
10. Čakalin Evgenija Dimitrij, (03.01.1971 - Moskva), bio planinar i ranije ratovao u Pridnjestovlju. U BiH od decembra 1992 kao pripadnik Prvog RDO (Višegrad, Priboj na Majevici). Poginuo 10.03.1993. na Majevici kod Tuzle (selo Prelovina), sahranjen na crkvenom groblju u Priboju kod Lopara.
11. Desjatov Nikolaja Viktor (12.01.1955 – živio u Ekaterinburg, Rusija), pitomac dječijeg doma. Aktivisti Kozačke organizacije. Ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od marta 1993.god. u sastavu Drugog ORDO Goražde i Trećeg RDO Jevrejsko groblje Sarajevo. Poginuo 06.01.1994. na Jevrejsko groblju, Sarajevo. Sahranjen u selu Donji Milići.
12. Dima Andrijan (rođ.1970 – Rumunija), ratovao u Hrvatskoj od 1993.god., bio kod kapetana Dragana, zatim 1994.god. u BiH u sastavu Izviđačkog odreda ‘’Beli romanijski korpus’’ i ‘’Sarajevski vukovi’’. Poginuo na Treskavici 03.05.1993.god., sahranjen na groblju Pale.
13. Ganijevski Viktorovič Vasilij, (16.01.1960 – Krimsk, Krasnodarska oblast, živio u Saratovu), aktivisti Saratovske kozačke organizacije. U BiH od januara 1993.god. Ratovao u sastavu Kozačkog odreda Višegrad. Poginuo 12.01.1993, na pravcu od Drine uz Nezuke prema Jasenku u selu Orahovci kod Višegrada gdje je i sahranjen na vojničko-crkvenom groblju.
14. Gavrilin Dmitrija Valerij (1963 – Grodno, Bjelorusija, živio u Peterbugru). Završio ekonski fakultet. Ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od novembra 1992.god. Ratovao u sastavu Drugog RDO (Višegrad), Drugog ORDO (Sarajevo) i kraće vrijeme u Goraždanskoj brigade te Trećem RDO na Jevrejskom groblju i sastavu ‘’Pantera’’ u Bijeljini. Jedan on najpoznatijih ruskih dobrovoljaca. Poginuo 05.04.1995.god. na Grbavici, a sahranjen na vojničkom groblju u selu Donji Milići. Jedan od ruskih dobrovoljaca sa najdužim stažom provedenim u BiH.
15. Gešatov Viktor. Nema dovoljno podataka.
16. Ivanov Jevgenija Sergej (živio u Sankt Peterburgu), u BiH od septembra 1995. Poginuo u Sarajevu, sahranjen u selu Donji Milići.
17. Jangonjevič Valerija Viktor (1960), poginuo 1995.god. na teritoriji BiH.
18. Kotov Petra Genadij, (1960 – Volgodonsk, Rostovska oblast), kozački pukovnik iz Volgodonska, ranije ratovao u Pridnjestrovlju. U BiH od decembra 1992.god. Ratovao u sastavu Višegradskog kozačkog odreda. Bio načelnik štaba, a zatim k-dir tog odreda. Poginuo 09.02.1993. u Rezanj-ćuprijici kod Višegrada na pravcu od Drine uz Nezuke prema Jasenku. On se smatra jednim od najboljih k-danata Ruskog dobrovoljačkog pokreta uopće. Bio sahranjen na crkvenom groblju u Višegradu ali su njegovi posmrtni ostaci 1994.god. prenešeni u grad Volgodonsk gdje živi njegova udovica sa djecom.
19. Kucarov Jordan (1968 – Stara Zagora, Bugarska). Ratovao u sastavu izviđačkog odreda ‘’Beli vukovi’’ Romanijskog korpusa VRS. Poginuo na Treskavici 04.07.1995.god. Posmrtni ostaci prenijeti i sahranjeni u Bugarskoj.
20. Lučinski Leonid (1970 – Adler, Krasnodarska oblast, Rusija). Poginuo 1995.god. a posmrtni ostavi prenijeti i sahranjeni u Rusiji
 |
22. Mališev Serafima Roman (20.02.1970 – Vjatka, Kirov), bio poslušnik Valaamskog manastira. U BiH od sredine 1994.god. U BiH od sredine 1994.god. Ratovao u sastavu Trećeg RDO - Jevrejsko groblje i odreda ‘’Beli vukovi’’. Poginuo 15.10.1994. kod Mojševačkom brdu kod Sarajeva. Sahranjen na groblju Donji Milići
23. Meleško Vladimira Sergej, (29.06.1965 – Mineralni Vodi, Stavropoljska oblast, Rusija), profesor njemačkog i fancuskog jezika, ranije bio specijalac u policijskim snagama u gradu Rigi, Letonija. U BiH od početka jeseni 1992.god. Ratovao u sastavu Prvog RDO (Bileća, Trebinje). poginuo u oklopnom vozilu 30.09.1992. kod Gacka, sahranjen na pravoslavnom groblju u Bileći. Njegovom ocu Vladimiru posthumno uručen odren zasluga za narod od strane Miladina Samardžića, o njemu i poginulom Momiru Miloševiću napisana pjesma uz gusle, inače bio oženjen, dijete Alenka. Njegovo ime urezano na srpskom spomen obilježju u Bileći.
24. Mirončuk Sergej (1970 – Odesa, Ukrajina), u BiH od decembra 1993.god.. Bio u sastavu bataljona ‘’Beli vukovi’’ na Dobrinji i Palama. Poginuo 18.06.1995. kod Trnova na Treskavici. Sahranjen u selu Donji Milići.
25. Neomenko Vladimira Boris (1963), u BiH od ljeta 1993.god. Bio u sastavu Trećeg RDO. Poginuo 03.10.1994.god. na Jevrejskom groblju. Sahranjen na vojničkom groblju u selu Donji Milići
26. Nepoznati bugarski dobrovoljac, poginuo 09.10.1995.god. u rejonu Vozuće na Ozrenu kod Doboja. Posmrtni ostaci prenijeti u Bugarsku i ponovo sahranjeni. .
27. Nimenko Nikolaja Andrej, (10.09.1972 – Moskva, Rusija), ranije ratovao u Pridnjestrovlju u sastavu TSO. U BiH od novembra 1992.god. u sastavu Drugog ruskog dobrovoljačkog odreda kao mitraljezac. Poginuo 03.12.1993. u selu Holujci na Orlovoj gori kod Višegrada u operaciji zauzimanja rejona Počivala. Sahranjen na vojničkom groblju u Višegradu
28. Pilipičik Pavla Jurij, (03.03.1967 – Kišinjov, Moldavija, živio u Odesi). Bio pripadnik interventne čete Ilijaške brigade VRS. Poginuo 16.06.1995. na Mojševačkom brdu kod Sarajeva. Sahranjen na groblju Sokolac.
29. Petraš Sergeja Jurij (1967 – Bjelorusija), bio aktivni oficir. U BiH od 1995.god. a ratovao usastavu odreda ‘’Beli vukovi’’. Poginuo 11.10.1995.god. u rejonu planine Hum kod Trnova. Sahranjen u selu Donji Milići.
30. Pigarjov Vladlen, ranije bio prapadnik ruskih vazdušno-desantnih trupa a služio u Angoli. U BiH od 1995.god na Palama. Ratovao u odredu ‘’Beli vukovi’’.
31. Popov Dimitrij (1957 – Sankt Peteburg, Rusija), na teritoriji BiH od februara 1993.god. u sastavu Drugog objedinjenog dobrovoljačkog odreda Goraždanske brigade VRS. Poginuo 12.04.1993. u napadu na Goražde u rejonu Zaglavka i Stoca kod Višegrada. Sahranjen na ckvenom groblju u Višegradu.
32. Samojlov Viktror (1963 – Novosibirsk). Poginuo 1995.god. a posmrtni ostavi prenešeni i sahranjeni u Rusiji.
33. Saponjenko Andrej (1956 – Rostov na Donu). Poginuo 1995. god., a posmrtni ostaci prenešeni i sahranjeni u Rusiji.
34. Sapalov Vladimir, poginuo na Meremišlju kod Višegrada.
35. Slaven Stanislava Oleg (10.04.1970 – Donjeck), u BiH od ljeta 1995.god. Bio pripadnik Ruskog udarnog odreda Prvog kasindolskog bataljona Prve sarajevske brigade VRS, odredu ‘’Beli vukovi’’ Romanijskog korpusa. Poginuo 24.07.1995. na Stubliću kod Milića prolikom napada na Žepu. Sahranjen na groblju sela Donji Milići.
36. Sičov Jurij (1967 – živio u gradu Kuran, Čeljabinska oblast), poginuo 1995.god u BiH, a posmrtni ostaci otpremljeni u Rusiju.
37. Siljvestrova Kotova Pavla Jelana (1963), ljekar bolnice Kasindol u Sarajevu. Poginula 1994.god. a sahranjena na vojničkom groblju sela Donji Milići.
38. Sofonov Vasilija Vladimir (30.05.1957 – Semipalatinsk, Kazahstan), bio aktivni pomorski oficir u činu kapetana korvete. U BiH od februara 1993.god. u sastavu Goraždanske brigade. Poginuo 12.04.1993. u rejonu Zaglavka kod Višegrada. Sahranjen u Višegradu.
39. Šašinov Vladimir
40. Škrabov Vladimira Aleksandar zvani Saša (04.04.1954 – Litvanija, živio u gradu Kerč na Krimu, Ukrajina), k-dir Trećeg RDO kao udarni vod Trećeg bataljona Prve sarajevske brigade (Jevrejsko groblje, Grbavica), ranije bio zastavnik u ruskoj mornarici. Učesnik je ratnih dejstava u Angoli i Gruziji. U BiH od ljeta 1993.god. U vojski RS imao čin majora. Poginuo 04.06.1994. kod Gomolja na Nikšićkoj visoravni blizu Sarajeva. On je nakon isteka svog mandata u UNPROFOR-u postao k-dant ruskih dobrovoljaca u redovima tkz. VRS. Predvodio je takoše akciju na koti ‘’Mačak’’, učestvovao u akcijama kod Goražda i mnogim drugima. Sahranjen u selu Donji Milići.
41. Tamilin Valerija Aleksej (09.07.1961 – Žitomjer, Ukrajina), bio major policije grada Krasnojarska. U BiH od jeseni 1994.god. a ratovao u sastavu srpskih jedinica kod Trnova i Pala i odreda ‘’Beli vukovi’’. Poginuo 14.12.1994. kod Trnova u Presjenici na planini Bjelašnici, sahranjen u Donjim Milićima kod Sarajeva.
42. Teptin Georgija Aleksandar (12.09.1969 – živio u gradu Perm), u BiH od početka 1993.god. Ratovao u Srpskom udarnom odredu u Vlasenici, Ruskom odredu ‘’Aleksandrova’’ (Skelani, Hreša), Drugom RDO (Prača), Podgrabskom bataljonu Prve romanijske brigade (Pale). Nestao 07.06.1993. u rejonu Čelopek (selo Djateli) kod Sarajeva
43. Trofimov Viktora Mihail, (16.02.1963 – Divnogorsk, Krasnojarka oblast), k-dir Drugog RDO, ranije bio kapetan prve klase sa završenim fakultetom Novosibirske političke škole. Služio u Afganistanu gdje bio ranjavan i odlikovan sa dva ordena Crvene zastave. Kasnije živio u Odesi gdje radio kao instruktor borbe prsa u prsa i kaskader u fimskom studiju. U BiH ratovao kao k-dir Drugog RDO (Prača, Pale). Nakon ranjavanja u Dareljima kod Prače podlegao 07.06.1995. u bolnici ‘’Koran’’ na Palama. Bio sahranjen na groblju sela Prače na Palama ali mu posmrtni ostaci kasnije prenijeti i sahranjeni u Kalinovki, Vinicka oblast u Ukrajini, gdje žive njegovi roditelji.
44. Želinski Mečislav, rođen i živio u Poljskoj. Ratovao u sastavu izviđačkog odreda ‘’Vukovi s Drine’’ u Zvorniku u sastavu Drinskog korpusa VRS. Poginuo 1995.god. kod Sanskog mosta. Sahranjen u Zvorniku.
 Mitkova Tatyana, ruska novinarka  Eduard Limonov ruski pisac s cetnicima u Bosni |
2. Starcev Sergej (živio u gradu Čerkasi, Ukrajina), bio policajac u Dnjepropetrovsku. Ratovao na Kosovo proljeća 1999.god. u Ruskom udarnom odredu tenkovskog bataljona 37.mtb Raška, Vojske Jugoslavije. Nestao u borbi sa Albancima u rejonu Drenice na Kosovu.
3. Šuglja Fjodor, došao na Kosovo iz Rusije. Poginuo 31.05.1999.god. na položaju Mračaj blizu karaule Košara na albanskoj granici. Posmrtni ostaci prenijeti i ponovo sahranjeni u Rusiji. Njegova pogibija je opisana u knizi ‘’Drugi Kosovski boj’’ autora A. Drecuna.
Dakle, u ’’Otadžbinskim ratovima Srba’’ od 1990. do 2001. godine učestvovao je veliki broj, najmanje 614 dobrovoljaca (pretpostavlja se da ih bilo puno više) iz Rusije, Bugarske, Grčke, Rumunije i drugih zemalja od kojih je njih 50-tak ’’zaspalo večnim snom u Bosni i Krajini’’.
Iako je razjedinjenost pravoslavnih država velika u dijelu naroda postoji težnja ka jedinstvu među njima. Zato u ovim državama ima mnogo pravoslavno-rodoljubivih društava i organizacija koje promovišu jedinstvo i teže posebnoj misiji u oblasti vanjskopolitičke djelatnosti. S ovim ciljem se još početkom 1990-tih okupilo nekoliko drušvenih skupina a jedna od prvih je Zajednica ruskih kulturnjaka koja ''prokrčila'' put ''savremenoj rodoljubivoj zajednici'' u vanjsku politiku. Kasnije su tako nastupile ''sistematsko-patriotske snage'' među kojima najaktivnije bile stranke Žirinovskog, Baburina i Kongres ruskih opština. Jedan od vođa Kongresa ruskih opština (Rogozin) je nakon posjete tkz. Republici Srpskoj tokom 1993.god. kao šef vanjskopolitičkog komiteta Dume, formirao komisiju sa pravoslavnim predznakom s ciljem jačanja utjecaja crkvenih struktura u vanjskoj politici. U zadnjih 10-tak godina ta neformalna “pravoslavna diplomatija” je uzdigla porast autoriteta Ruskog pravoslavlja u drugim pravoslavnim zemljama. Možda je ovo usporilo “obnavljačke tendencije” Srpske pravoslavne crkve i smanjilo utjecaj Zapada na Srpsko pravoslavlje. Dobrovoljci ”Savremenog dobrovoljačkog pokreta”kao učesnici rata u Srbiji su 1997.god. formirali organizaciju koja 1999.god. zajedno sa predstavnicima raznih slovenskih pravoslavnih naroda potpisala ”Uspenku gramatu”, pismeni dogovor za općeslovensku dobrovoljačku strukturu. Nakon “tragedije bratske Srbije” (bombardovanje NATO-a 1999.god.) se u ruskoj rodoljubivoj zajednici pojavile organizacije ”Sveta Rusija” i list ”Srpski krst” sa zadacima pružanja podrške Srbiji i objedinjavanju svih ruskih rodoljuba. Zajedno sa Srbima dijaspore, grupa ruskih studenata je 2001.god. pokrenula list Nacionalni preporod Rusije” s posebnim odjeljkom ”Rusko-srpska služba Novosti”. Nakon zbližavanja ovih studenata sa srpskim rodoljubivim pokretom ”Obraz” kao organizacijom zasnovanom na čisto pravoslavnim i svetosavskim osnovama i u Rusiji oformljena ista organizacija pod nazivom ”'Ruski obraz”a prvi broj lista ove organizacije je izašao marta 2003.god. Srbi su se tako našli na “čelu borbe protiv svetog zla” ne boreći se protiv njega samo riječima već i oružjem. Ovakav oblik organizovanja rodoljubivih snaga stiče sve više pristalica u Rusiji i pravoslavnom svijetu. Dva su cilja svih ovih rodoljubivih pravoslanih organizacaja. Objediniti postojeće rodoljube i razvijati bratske odnose među slovenskim pravoslavnim narodima i stvoriti koodrinacioni organ za sinhronizovano djelovanje. Zato se
 Spomen obilježje za poginule ruske dobrovoljce |
Vojno-patriotska vježba ‘’Zaglavak - 92’’ i osnivanje organizacije ’’Slovensko drušvo’’ u Rusiji, potvrđuju istorijski kontinuitet gajenja bratskih odnosa pravoslavnih naroda i međusobnog pomaganja i nastojanje još čvršćeg međusobnog povezivanja. Učešće ruskih dobrovoljaca u agresiji na Bosnu i Hercegovinu i Hrvatsku, koje se otvoreno slavi i promovira, govori da su ove organizacije slijepe na istinu i pravdu. To što “bratska Srbija” nije bila napadnuta niotkoga, to što su srpska rodoljubiva pravoslavna braća učestvovala u otvorenoj agresiji na jednu međunarodno priznatu državu i genocidu usmjerenom na jedan mali evropski narod, (uz to i slavenski narod), njih nije briga. Brat je u pravu čak i kad kolje nedužne ljude, kad vrši masakre nad ženama i djecom. Ova organizovana vježba u Rusiji slavi napad na Višegrad, na Goražde, poznate bosanske gradove na Drini, a “Slovensko društvo” ni ne pomišlja da analizira ulogu pravoslavnih dobrovoljaca na teritoriji BiH. Zar nije na sceni opet laganje samom sebi i nadogradnja mitologije za buduće generacije!?
Izvori:
- Athens News Agency Bulletin from Ottawa, Canada (11.08.1995.) “Yeltsin's proposal”,
- Barović Đorđe, članak: ’’Došli da ginu sa Srbima’’
- Bernales Ballesteros Enrique, izvještaj specijalnog izaslanika generalnog sekretara UN-a,
- Cerović Stojan, list ‘’Vreme’’, članak (16.dec. 1991): ‘’The Starvation Brothers’’
- Goussetis Dionyssis: “National Identity and Civil Society in Greece”
- Ivanić Gradimir: feljton u listu “Danas”: “To sam ja, Limonov”
- Kasin Vladislav, rukovodilac ureda Otadžbinski savez dobrovoljaza za Rusiju, list “Srpski krst”: članak “Uloga ruskih dobrovoljaca”, objavljen u januaru 2004.god.
- Koknar M. Ali, članak ‘’The Kontraktniki: Russian mercenaries at war in the Balkan’’
- Komlenović Uroš i Brajović Velizar, članak “Leteći cirkus Vladimira Žirinovskog”
- Kravčenko Aleksandar; članci: ’’Brojnost ruskih dobrovoljaca’’ i ’’Zaglavak 1992’’
- Krtolina Mladen, autor knjige ‘’Srpski vitezovi na oltaru; list ‘’Pogledi’’, članak: ’’Slava im’’
- Michas Takis, knjiga: “Nesveta alijansa: Grčka i Miloševićeva Srbija devedesetih” (Unholy Alliance: Greece and Milosevic's Serbia in the Nineties”)
- N.N.: ’’Grčki dobrovoljci u srpksoj vojsci’’
- Pappas Peter, članak: “United Like A Fist!”
- Polikarpov Mihail, memoari: “Русская сотня. Наши в Сербии”
- Štitkovac Ejub, AIM Beograd (21.sept. 1998.god.): ‘’Univerzalni dobrovoljci’’