Tačno prije 20 godina, 13. Avgusta 1992, Stojan Zgonjanin je ušao u poznati dubički kafić “Kalipso”, samo desetinu metara od dubičke kuće pravde (Opštinskog suda Bos.Dubica) i bez ikakvog razloga hladnokrvno i nemilosrdno pucao u glavu Hazima Dautovića, koga su svi Dubičani voljeli i od milja zvali Majki. Prema izjavi očevidaca, koji su tog ljetnjeg popodneva sa unskih plaža navratili u kafić, Zgonjanin je Dautoviću prislonuo pištolj u sljepoočnicu i ne osvrćuči se na očajničke molbe da ga poštedi, pucao mu u glavu. Ubio ga je samo zbog toga što je bio musliman. U vrijeme ubistva Zgonjanin je bio vojnik JNA, star 18 godina, obučen u SNB uniformu. Iza Hazima je ostala supruga sa dvije malodobne djevojčice. Svi građani Dubice bili su zapanjeni ovim događajem, jer su r. Hazima i njegovu širu porodicu poznavali kao poštene, čestite i radne ljude. Ta nemilosrdna egzekucija i njegov plač već 20 godina proganjaju i prate kao mora njegovu porodicu, posebno njegove sestre Vasviju i Hasniju, ali i sve građane Dubice.

BEZ PRETRESA I SUĐENJA UBICA OSLOBOĐEN. TO SE MOŽE DOGODITI SAMO U DODIKOVOJ “SLOBODNOJ” REPUBLICI SRPSKOJ.

Sa zakašnjenjem od “samo” 20 godina, 6. Februara 2012. godine, u Opštinskom sudu Prijedor održano je prvo suđenje za ratne zločine počinjene nad civilima Bosanske Dubice. Sudilo se Stojanu Zgonjaninu, koji je 13. Avgusta 1992, tačno prije 20 godina u dubičkom kafiću “Kalipso” ubio Hazima Dautovića zvanog Majki, starog 40 godina. Bila je to klasična predstava, u kojoj je sve bilo unapred režirano. Ubica je bez sudskog pretresa i bez suđenja oslobođen. Izostalo je samo da po uhodanoj proceduri Dodikovog režima neko od visokih ličnosti Rs na poprsje ubice Stojana Zgonjanina objesi medalju za posebne zasluge. Na strani pravde, u odbrani Hazima Dautovića, bile su tužne i usamljene njegove dvije sestre, koje su u ime sadašnjih i budućih generacija branile samo osnovno ljudsko pravo-pravo na život.

Suđenja nije ni bilo, a ubica oslobođen
O toku suđenja se ne može ni govoriti, jer suđenja nije ni bilo. O tome uvjerljivo govori i argumentovano potvrđuje tekst Vasvije Oraščanin, starije sestre ubijenog, “Banjalučki tamni vilajet”:
“Snijezni ponedjeljak, 06.02. 2012, sudnica u Prijedoru: iako u sudnici nije bilo hladno, sestre ubijenog Dubicanca, civila, Hazima Dautovica su se zaledile od drhtavog glasa sutkinje, Nedeljka Eror, (77 0 K 035550).
„Upitat cemo Predsednika Suda za misljenje da li ovaj slucaj podleze clanu 6 Zakona o amnestiji“, rekla je sutkinja , pokusavajuci zaobici poglede sestara ustrijeljenog Dubicanca, Hazima Dautovica. „Glavni pretres se odgadja, jer Stojan Zgonjanin i njegov advokat imaju otezane uvjete putovanja“ ( iz Kozarske Dubice do Prijedora, 32 kilometra), udaraju rijeci sutkinje u usi sestara koje su cijelu noc putovale iz Austrije, - da ne zakasnu na glavni pretres na koji cekaju 10 godina otkako su podnijele prijavu za ubistvo.
Vrelog 13. Augusta. 1992. scena u kaficu Kalipso po kazivanju svjedoka: stoji 40.godisnji Hazim Dautovic Bosnjak) pred mladicem u uniformi JNA, Stojanom Zgonjaninom, Srbin) , place i moli za milost: „Znas da sam ozenjen Srpkinjom, imam dvoje djece, dao sam vam kamion…drhti glas pred nijemim svjedocima. Stojan se udaljava jedan korak da bi pistolj prislonio na celo.
Na uvidjaj je, sat vrenena nakon ubistva, izisao sudija, koji je spreman svjedociti u slucaju potrebe.
Do sestara je dosla cinjenica da je snaha ubice izvjesna Marija Zgonjanin, predsjednica Okruznog suda Banja Luka.
Ruzan i tuzan dan u Prijedoru. U podne mrak, kao i 1992.
Par dana nakon toga, sjedi Vasvija u Okruznom tuzilastvu kod Glavnog tuzioca Zelimira Lepira u Banja Luci. „ Znate, gospodjo, vidi se da niste pravne struke. Nije to ratni zlocin, to je Ugrozavanje javne bezbijednosti. Optuzeni je bez ikakve namjere pucao po restoranu i tako pogodio, ne htijuci, vaseg brata. Sudjenje je obustavljeno, i optuzeni amnestiran.“

Sestre ubijenog Dautovića su mogle po hladnom snježnom vremenu doputovati iz Austrije, a ubica Zgonjanin je bezbrižno ostao u svom krevetu i nije morao doći u prijedorski sud iz Bosanske Dubice, koja je od Prijedora udaljena svega 32 kilometra. Nije morao , jer je unapred znao da je oslobođen.


Sistem Rs štiti ratne zločince

Oslobađajuća presuda Zgonjaninu za ubijstvo Hazima Dautovića-Majkija najuvjerljivije je pokazala šta je i gdje je Republika srpska, kakav je njen pravosudni sistem, otkrivajući nam koliko je entitetska vlast Rs duboko uronula u šovinizam, nacionalizam i korupciju. Iz ovog slučaja postaje još vidljivija sveobuhvatnost i širina podrške koju pod plaštom povampirenog srpskog fašizma uživaju počinioci zločina i izvršioci genocida nad Bošnjacima. Samo naivan, zaluđen ili lud može vjerovati u takav sistem, podržavati takvu vlast i vjerovati u nju; i samo uz visoke rizike u Republici srpskoj kakva je danas, mogu zajedno sa Srbima živjeti drugi narodi.
Dautović Hazim Majki je ovaj put ponovno ubijen, ali su ga ovaj put ubili entitetska Rs, njen šovinistički sistem, njena pro-fašistoidna vlast, njen nacionalistički vođa – Milorad Dodik.

Na suđenje ubici Zgonjaninu čeka se 20 godina
Tačno prije 20 godina, 13. Avgusta 1992, Stojan Zgonjanin je ušao u poznati dubički kafić “Kalipso”, samo desetinu metara od dubičke kuće pravde (Opštinskog suda Bos.Dubica) i bez ikakvog razloga hladnokrvno i nemilosrdno pucao u glavu Hazima Dautovića, koga su svi Dubičani voljeli i od milja zvali Majki. Prema izjavi očevidaca, koji su tog ljetnjeg popodneva sa unskih plaža navratili u kafić, Zgonjanin je Dautoviću prislonuo pištolj u sljepoočnicu i ne osvrćuči se na očajničke molbe da ga poštedi, pucao mu u glavu. Ubio ga je samo zbog toga što je bio musliman. U vrijeme ubistva Zgonjanin je bio vojnik JNA, star 18 godina, obučen u SNB uniformu. Iza Hazima je ostala supruga sa dvije malodobne djevojčice. Svi građani Dubice bili su zapanjeni ovim događajem, jer su r. Hazima i njegovu širu porodicu poznavali kao poštene, čestite i radne ljude. Ta nemilosrdna egzekucija i njegov plač već 20 godina proganjaju i prate kao mora njegovu porodicu, posebno njegove sestre Vasviju i Hasniju, ali i sve građane Dubice.
O ovom ubistvu nije nikad pokrenuta istraga, iako je istražni sudija izašao na lice mjesta i izvršio uviđaj. Nakon ubistva ubica je zadržan u pritvoru samo 2 sata i pušten na slobodu. Na krivični postupak, koji su pokrenule Hazimove sestre, čekalo se punih deset godina. Ovo je prvo suđenje za jedno od blizu stotinu ubistava, koja su se dogodila u Bosanskoj Dubici od 1991. do 1995.godine.

Motiv i presuda izazivaju zaprepaštenje
Na zaprepaštenje Dubičana, bosanske i svjetske javosti, koja prati ovaj slučaj, zločinac Zgonjanin Stojan nije optužen za surovo ubistvo, već za “izazivanje opće opasnosti sa smrtnim slučajem”, što su stratezi Republike srpske za prekrajanje zločina osmislili uz asistenciju Marije Zgonjanin, Stojanove snahe, inače predsjednice Okružnog suda Banja Luka, i još prije početka procesa, po čl.6. Zakona o amnestiji predodredili za amnestiju.
I dalje u šoku, starija sestra pok. Hazima,Vasvija Oraščanin, potražila je pojašnjenje u Okružnom sudu Banja Luka, gdje se susrela sa Glavnim tužiocem Želimirom Lepirom, koji je bio zastupnik tužbe na procesu u Prijedoru. O tom događaju svojim prijateljima i dubičkim sugrađanima Vasvija kaže:
“Dragi prijatelji, jučer sam bila u Banja Luci kod glavnog tužioca Želimira Lepira, koji mi je rekao: “Suđenje je obustavljeno, a optuženi je za ugrožavanje javne sigurnosti oslobođen po čl.6 Zakona o amnestiji.” “Naravno, sljedi žalba, dodaje Vasvija. Naš advokat i mi zajedno s krunskim svjedokom možemo pobiti sve i jednu riječ pomenutog “tužioca “. Uz to Vasvija se namjerava obratiti za pomoć OSC-u i nadležnoj instituciji EU, zbog pristrasnosti pri sudskom procesu. “Vjerujte, dragi moji, pravda će pobjdediti!”, nepokolebljiva je u svom nastojanju da odbrani naše zajedničko pravo na žvot i za svoga voljenog brata nakon 20 godina nađe pravdu i smiraj.
O ovom događaju, vidno potresena, druga Hazimova sestra, Hasna Radašlić kaže: ”Nismo ni izašli iz Prijedora, a Stojana Zgonjanina, ubicu moga Majkija, amnestirali. Suđenje obustavljeno. Snaha M. Zgonjanina, Marija Zgonjanin sudija u Banja Luci... Jaki četnici, ja nisam, ali ljubav sestrina je jaka! I da mi se brat smiri u kaburu. Idemo dalje, naišli su na tvrd orah.“
Vrijedno je prisjetiti se da su Vasvija Dautović udana Oraščanin i njen suprug ljekar Hazim bili prva i osnovna podrška dubičkim muslimanima i Hrvatima, kada je pod pritiskom srpskog četničkog terora počeo njihov progon iz Bosanske Dubice. Pomoću njih su iz Dubice izbjegli prvi dubički građani, da potraže spas u svijetu i prenesu istinu o srpskom teroru koji se vršio u Dubici nad dubičkim Muslimanima i Hrvatima.

Oslobađajuća presuda - potsticaj za nove zločine
Šta je drugo oslobađajuća presuda, nego ohrabrenje i potsticaj za nova ubistva muslimana. Sa oslobađajućom presudom ubici se daje pravo da ponovno ubije i potvrđuje njegovo uvjerenje da je ubistvo bilo odobren čin u interesu srpskog naroda, za koji se u Rs dijele odlikovanja. Prisloniti cijev na čelo nevinog bespomoćnog čovjeka, koji ničim nije izazvao, i bezosjećajno i hladno ispaliti metak u glavu, može samo zločinac.

U sudovima Republike srpske ne samo da se ne kali pravda, već kuje mržnja. Time sudovi postaju garant sigurnosti počiniocima zločina. Svugdje kažu da riba smrdi od glave, a u Republici srpskoj smrdi i glava i riba. Sama činjenica da je predsjednica Okružnog suda B. Luka osoba iz istog grada i sa istim prezimenom, kao što se preziva ubica Hazima Dautovića, morala je biti upozorenje i sudu i sudiji u Prijedoru da budu na visini svog zadatka, koji izvršavaju pod zakletvom. Ali kako izgleda, po praksi sudstva Rs rodbinske veze su dodatna garancija i zaštita zločincima.

O karakteru sudstva RS govori i slučaj Petra Božića
Koliko su sudstvo, tužilaštvo i s njima vezane institucije uprave uronile u korupciju, uvjerljivo potvrđuje i oslobađajuća presuda bez dana pritvora u slučaju kriminalnog posredovanja sudskog portira Petra Božića, koji po pisanju medija preko svoje portirske „agencije“ drži u šaci mnoge sudije i tužioce Osnovnog suda Banja Luka. Uz slučaj oslobađajuće presude za Zgonjanina, ovo je još jedan od najnovijih slučajeva koji govori o karakteru sudstva Rs.
Očigledno, u Republici srpskoj se radi o sprezi i debelom lancu vlasti, najviših njenih institucija, koje rade po istom scenariju. Uprava, sudstvo i policija su ne samo u lancu korupcije već nosilac. To potvrđuju neke provedene ankete ali i nedavna izjava predsjednika Srpske radikalne stranke Rs, koji je javno optužio policijske i pravosudne institucije Rs da nisu ništa učinile protiv korupcije i kriminala u Rs, pa su mito i korupcija zastupljeniji danas nego 3 godine ranije.
Svi oni u srpskom narodu, ali i drugim narodima, koji podržavaju zločin i staju u odbarnu i zaštitu zločinaca, treba da znaju da sa sebe mogu skinuti kolektivnu odgovornost za počinje zločine tek onda kada svi zločinci za počinjene zločine budu pravedno kažnjeni.

Amnestijom Zgonjanina ne zatvara se dosije o ubistvu Hazima Dautovića
Amnestiranjem zločinca Stojana Zgonjanina neće ostati zatvoren dosije o ubistvu Dubičanca Hazima Dautovića-Majkija, već će se mnogo šire nego što očekuju sudske vlasti u Prijedoru i Banja Luci otvoriti proces, u kome bi se na optuženičkoj klupi pored ubice Stojana Zgonjanina mogli naći i oni koji misle da mogu raditi šta hoće, da su nedodirljivi. Dovoljno je razloga i uvjerljivih argumenata koje upućuju na potrebu za revizijskim i istražnim postupkom kod vrhovnih institucija sudskog i upravnog sistema Rs. Svugdje kažu da riba smrdi od glave, a u Republici srpskoj smrdi i glava i riba.
Slučaj Hazima Dautovića Majkija je bez presedana i uvjerljivije nego mnogi do sada pokazuje da vlasti Republike srpske otvoreno podržavaju i štite ratne zločince. Takav sistem ne može biti okvir i osnov za miran i slobodan život građana bilo gdje u svijetu. Oslobađajuća presuda za ubijstvo bez pretresa i suđenja je još neviđen slučaj u sudskoj praksi, samo u Dodikovoj Republici srpskoj.